9 september 2018
Hey Marije, ik las van de week het commentaar dat bij het nieuwe format van RTL Late Night de kaasstengels van tafel verdwenen zijn en er alleen nog water op tafel staat. Het zou te serieus zijn geworden. Daarom vond ik dat ons preekgesprek niet zonder een kopje thee en een knabbel kan….
Ja dat vind ik ook. Een goed gesprek verdient de nodige ondersteuning. Hier heb ik alvast ook nog mooie startzondag-tulband.
Weet je, dat verhaal dat er gelezen is heeft mij altijd gefascineerd. Het is misschien niet zo bekend, maar het stond wel in mijn eerste kleuterbijbel. Kijk maar.
Het is een beetje een stereotype plaatje, maar het is een sterk verhaal. Ik had er altijd talloze vragen bij die ik had willen stellen. Ik had aan Filippus willen vragen hoe hij zo zeker wist dat het de Geest was die hem vertelde waar hij heen moest? Het had toch net zo goed iets of iemand anders kunnen zijn? Ik zou willen weten wat hij precies uitgelegd had en waarom de man uit Ethiopië daar zo geraakt door was dat hij gedoopt wilde worden. En dan dat vertrek van Filippus. Ik heb altijd willen weten wat daar precies gebeurd is.
Toen we het hadden over het jaarthema ‘een goed gesprek’, moest ik opeens weer aan dit verhaal denken. Volgens mij is hier sprake van een echte ontmoeting en spreken Filippus en de man uit Ethiopië van hart tot hart met elkaar.
En het begint er mee dat Filippus zich voegt bij de wagen waar de man in zit. Hij is op de terugreis van een bezoek aan Jeruzalem. Hij was daar naar toegegaan om God te aanbidden zo lezen we. We weten niet of hij in Jeruzalem gevonden heeft wat hij zocht. Toch heeft iets hem gegrepen, want hij heeft een boekrol gekocht om verder in te lezen. En dat is waar Filippus op aanhaakt. Hij gaat niet een standaard evangelisatie praatje houden, maar hij begint met een belangstellende vraag en sluit aan op het antwoord dat hij krijgt.
Ik zie dit gesprek als twee wegen die even samen opgaan. Een stukje weg waarop iets heel moois gebeurt en volgens mij echt sprake is van een goed gesprek.
Oh ja, ik herken wel wat je zegt. Hoe vaker ik het verhaal lees, hoe intrigerender het wordt. Ik denk ook dat het echte gesprek pas kan ontstaan als er oprechte interesse in elkaar is. Anders ontstaat er geen openheid. Anders kunnen twee wegen niet echt bij elkaar komen. En dat zie ik hier wel gebeuren. Ik vind het ook een prachtig samenspel, waarin Filippus naar die man toegedreven wordt, maar die man hem ook weer uitnodigt om in te stappen en er bij te komen zitten.
Ik merk dat ik ook gelijk een grote sympathie heb voor die man, waarvan we de naam niet leren kennen. Maar in mijn gedachten zie ik hem boven die teksten uit Jesaja hangen, die hij uit Jerusalem heeft meegenomen. En dan hoor ik hem oprecht zeggen, nadat Filippus hem vraagt: Begrijp je wat je leest, hoor ik hem eerlijk zeggen: nee, ik heb iemand nodig, kom er bij en laten we er samen over praten er samen over, leg het me uit. Ja, dat vind ik mooi. Omdat het niet zo vaak voorkomt dat we dat toegeven: ik kom er alleen niet helemaal uit.
Kunnen toegeven dat je iets niet weet is een hele kunst. Nu ik er zo bij nadenk voldoet dit gesprek aan een heel aantal van die tien regels voor een goed gesprek die ik voor mijn meditatie van Onderweg had gevonden.
Kijk, dit waren ze:
1. Stop met multitasken. .
2. Doe niet alsof je alles al weet. .
3. Stel open vragen.
4. Laat je meevoeren door het gesprek
5. Als je iets niet weet, zeg dan dat je het niet weet.
6. Stel jouw ervaringen niet gelijk aan die van de ander.
7. Herhaal niet wat je al gezegd hebt.
8. Blijf weg van details.
9. Luister.
10. Houd het kort.
Nu is regel 1 een regel die ik me heel erg aan moet trekken, want ik doe altijd 3 dingen tegelijk, maar het is typisch iets van onze tijd.
Wel zie ik regel 2 en 5 voorbijkomen in de vragende houding van de man uit Ethiopië. Zijn vraag, nadat ze samen het stuk uit Jesaja hebben gelezen is best open: ‘heeft de profeet het hier over zichzelf of over een ander?’. Het geeft Filippus de opening om te vertellen wat Jesaja hoort zeggen en hoe dat past bij wat hij van Jezus meegemaakt heeft. Maar dat kan hij alleen maar doordat hij eerst geluisterd heeft naar de vragen van de man uit Ethiopië.
Ik zie voor me hoe ze, gebogen over die tekst, met elkaar in gesprek raken, een beetje zoals op dit plaatje hier.
Volgens mij moet het een gesprek zijn geweest waarin luisteren en spreken elkaar afgewisseld hebben. Ik denk dat Filippus er later nog wel eens aan terug gedacht heeft, omdat hij niet alleen maar gegeven heeft, maar ook ontvangen heeft. Ik weet zeker dat het gesprek ook hem veranderd heeft toen hun wegen weer uit elkaar gingen.
Precies, dat denk ik ook. Wat me uiteindelijk het meeste raakt in het verhaal is hoe het gesprek een andere dimensie krijgt. Het gesprek opent voor deze man een nieuwe mogelijkheid. Het verlangen was er al, een verlangen om meer te leren, meer te weten.
En vanuit dit enthousiasme roept de man: “Kijk, water! Waarom zou ik niet gedoopt kunnen worden?” Ja, dat vind ik ook ontroerend: Waarom zou ik niet? Ja, waarom ik eigenlijk niet. Een nieuwe weg opent zich voor deze man, en hij neemt die mogelijkheid met beide handen aan, hij gaat er voor. Laat de wagen stil houden en laat zich dopen. Ja, dat ontroert me. Dat dat verlangen een soort grond heeft gekregen, en nu een vorm kan krijgen. Ik herken dat ook wel een klein beetje, dat soms een ontmoeting, een gesprek, je hart zo kan openen, dat verlangen kan gaan stromen.
Ik denk ook dat een goed gesprek, dat een echte ontmoeting dat met je kan doen. Dat je leven weer in een stroom komt, weer gaat stromen. Figuurlijk, maar hier dan letterlijk, in het water, een nieuw leven.
Niet alle goede gesprekken zullen letterlijk in een doop eindigen, hoewel dat mag natuurlijk altijd ;),
zou ik bijna willen zeggen, nee, ik zou willen zeggen dat een echte ontmoeting ook een ontmoeting met God is. Omdat een goed gesprek je verandert, het brengt je in verbinding, met jezelf, met de ander, met de liefde, het tilt je omhoog. Je komt er anders uit dan in. Je bent niet meer degene die je was toen het gesprek begon. Dat is het wonder. Zo groeien we in liefde, zo groeien we in God.
Dat zou mooi zijn als we dat soort ontmoetingen met elkaar hebben dit jaar, niet waar? Volgens mij is het jaarthema geslaagd als we terugkijkend op dit seizoen kunnen zeggen: ‘er zijn mooie en onverwachte ontmoetingen geweest die mij aan het nadenken hebben gezet en veranderd hebben’.
Maar nu hebben wij al heel lang met elkaar gesproken. Zouden wij niet onze mond moeten gaan houden en de mensen in de kerk eens laten praten met elkaar? Gewoon om een keer een begin te maken met het oefenen in het voeren van een goed gesprek?
Ja, laten we dat doen. En het is oefenen, he? Het hoeft niet perfect. Het is al heel wat om op zoek te gaan naar het gesprek, om te proberen om elkaar te verstaan, te luisteren, het is een kunst. We hebben …etc (uitleg). Hoe lang?
