31 mei 2020 – Pinksteren
Gemeente van Jezus Christus,
Ik heb vandaag een paar pioenrozen meegenomen. Vorige week donderdag, tijdens Hemelvaart, stond ik hier samen met collega Willemijn Jonkers uit Muiderberg. Toen had zij pioenrozen meegenomen en strooide aan het einde van de preek de blaadjes over mij heen.
De keuze voor de bloemen was niet willekeurig. Weet u hoe pioenrozen in het Duits heten (als we het toch even over vreemde talen mogen hebben in deze dienst)? In het Duits heten ze Pfingstrosen, Pinksterrozen. In de vroege middeleeuwen was Pinksteren een groot feest. Er ging een week van rust en voorbereiding aan vooraf, de Heilige Geestesweek genoemd. Met Pinksteren zelf waren er dan allerlei rituelen. Zo werden er duiven losgelaten in de kerk en er werden blaadjes van de pioenroos over de aanwezigen gestrooid. Een verbeelding van de Geest die uitgestrooid wordt en neerdaalt op mensen.
De keuze voor de bloemen was niet willekeurig. Weet u hoe pioenrozen in het Duits heten (als we het toch even over vreemde talen mogen hebben in deze dienst)? In het Duits heten ze Pfingstrosen, Pinksterrozen. In de vroege middeleeuwen was Pinksteren een groot feest. Er ging een week van rust en voorbereiding aan vooraf, de Heilige Geestesweek genoemd. Met Pinksteren zelf waren er dan allerlei rituelen. Zo werden er duiven losgelaten in de kerk en er werden blaadjes van de pioenroos over de aanwezigen gestrooid. Een verbeelding van de Geest die uitgestrooid wordt en neerdaalt op mensen.
In de dienst met Hemelvaart overkwam het me. Ik heb dat als een heel bijzonder moment ervaren. Die bloemblaadjes heel zachtjes voelen vallen op mijn hoofd en mijn handen, maar ook de geur van de bloemen ruiken. Wat van buiten aan me gebeurde deed van binnen wat met me. De Geest liet zich voelen, heel dichtbij. Alles in mij, al mijn zintuigen deden mee.
De Geest die neerdaalt, nabij en overrompelend, dáár vertelt het Pinksterverhaal uit Handelingen over. Er zit zoveel dynamiek in. Er valt wat te zien en zoveel te horen. Het is een overweldigend gebeuren. Niet alleen voor de leerlingen van Jezus, maar vooral ook voor de omstanders in Jeruzalem.
Het is druk in Jeruzalem. Het Wekenfeest wordt gevierd en uit de hele wereld zijn Joden naar Jeruzalem gekomen om daar het feest te vieren. Op straat kan je over de hoofden lopen en de verschillende talen zoemen door elkaar. Geen van deze bezoekers van Jeruzalem verwacht in de eigen moedertaal aangesproken te worden. Net zo min als wij op een reis in het buitenland verwachten in het Nederlands aangesproken te worden.
Dan weet een klein groepje mensen de stad op stelten te zetten. Niet omdat ze dat zo gepland hebben. Er is een Kracht over hen gekomen die hen voorbij hun angst en schroom helpt. Tot nu toe hadden ze zich wat verstopt en onzichtbaar gehouden. Hun leider was gedood en weer opgestaan, maar de vijandige krachten waren nog steeds voelbaar. Nu is er zoiets bijzonders aan hen gebeurd, dat ze alle angst van zich afzetten. Niets kan hen ervan weerhouden om bezield over de ‘grote dingen van God’ te vertellen. Dat doen ze op zo’n manier dat iedereen met het hart, in de moedertaal verstaat wat ze te zeggen hebben.
Hoe dat op de bezoekers van Jeruzalem over moet zijn gekomen hebben we misschien een beetje kunnen ervaren tijdens de lezing van vandaag. Daar klonken ook opeens, zonder dat u er op voorbereid was, allerlei verschillende talen. Als we hier met elkaar in de kerk gezeten hadden, had ik graag uw reactie hierop gehoord. Was u blij dat de kakofonie voorbij was? Had het voor jou juist langer mogen duren?
Toen ik voor het eerst het resultaat zag van die lezing in verschillende talen was ik net zo verbijsterd als de mensen in Jeruzalem waren. Wat gebeurt hier? Wat hoor ik allemaal? Het overweldigde me, maar ik werd er ook nieuwsgierig van. Het gaf me een positieve energie die ik niet voorzien had.
Toen ik voor het eerst het resultaat zag van die lezing in verschillende talen was ik net zo verbijsterd als de mensen in Jeruzalem waren. Wat gebeurt hier? Wat hoor ik allemaal? Het overweldigde me, maar ik werd er ook nieuwsgierig van. Het gaf me een positieve energie die ik niet voorzien had.
Niet alleen de leerlingen van Jezus worden geraakt door de komst van de Geest. De vele bezoekers in de stad worden erbij betrokken. De dynamiek en de nabijheid van Gods Geest raakt ook, of juist hen. Ze zijn verwonderd en verbijsterd over alles wat ze meemaken. Tegelijk begrijpen ze niet wat er allemaal gebeurt. ‘Wat heeft dit te betekenen?’ zeggen ze tegen elkaar.
Dan komt Petrus naar voren en geeft woorden aan alle bijzondere dingen die ze zojuist ervaren hebben. Hij legt uit en plaatst dingen in een kader. Dit is geen toeval, zo zegt Petrus, maar is al lang geleden voorspelt. Om dat uit te leggen gebruikt hij woorden van de profeet Joël en uit de Psalmen van David. Het verhaal van Petrus gaat over Jezus. Hij vertelt over de verschrikkelijke gebeurtenissen die nog vers in het geheugen van de stad liggen. Over Jezus lijden en dood wordt gesproken.
Dan komt Petrus tot de conclusie die wij gelezen hebben: ‘Jezus is opgestaan en wij allemaal vertellen daarover. Jezus is nu bij zijn Vader. Hij heeft de Geest van zijn Vader ontvangen en die heeft hij nu over ons uitgegoten. Dát is wat jullie zien en horen.’
Dan komt Petrus tot de conclusie die wij gelezen hebben: ‘Jezus is opgestaan en wij allemaal vertellen daarover. Jezus is nu bij zijn Vader. Hij heeft de Geest van zijn Vader ontvangen en die heeft hij nu over ons uitgegoten. Dát is wat jullie zien en horen.’
Dat is dus een overweldigend gebeuren, dat niet alleen de directe ontvangers raakt, maar ook de omstanders. Als een beker die overloopt van wat er in uitgegoten wordt en zo ook alles er omheen bevochtigd. Zo staan de omstanders met hun voeten in levende water van Gods Geest en ervaren ze de kracht die daarvan uitgaat.
Soms is het genoeg om een omstander te zijn. Aan anderen te zien en te merken hoe de Geest mensen bezielt en inspireert. De kracht daarvan kan je juist als omstander voelen en ervaren. In een ander kunnen we de dynamische kracht van Gods Geest op het spoor komen. Als een ander, soms zonder het te weten, bijvoorbeeld precies de woorden spreekt die ons bemoedigen en troosten. Dan is God in die ander, via zijn Geest, ons nabij.
Maar de Geest is niet voorbehouden aan een uitverkoren enkeling. Het waren allemaal ongeletterde mensen die daar opeens in staat bleken allerlei vreemde talen te spreken. Hele gewone mensen die met de Geest in staat bleken om mensen te bereiken met de boodschap van God.
Ik geloof dat die Geest nog steeds zo werkt. Zij is er voor hele gewone mensen. Hen wil God gebruiken om zijn boodschap van liefde, zorg en nabijheid te delen. De Geest is er dus ook voor jou en voor u. Niet om opeens hele wonderlijke dingen te kunnen doen, maar wel om ons de moed te geven te vertellen over wat ons bezielt, in woorden en daden.
Ik geloof dat die Geest nog steeds zo werkt. Zij is er voor hele gewone mensen. Hen wil God gebruiken om zijn boodschap van liefde, zorg en nabijheid te delen. De Geest is er dus ook voor jou en voor u. Niet om opeens hele wonderlijke dingen te kunnen doen, maar wel om ons de moed te geven te vertellen over wat ons bezielt, in woorden en daden.
Ik hoop dat jullie thuis en de mensen hier in Weesp de dynamische en inspirerende kracht van de Geest van God mogen ervaren. Want dan is het koninkrijk van God heel dichtbij te ervaren.
Amen
