20 november 2016
Gemeente van Jezus Christus,
Bijna twee weken geleden won Donald Trump de verkiezingen
in Amerika.
Een nieuw tijdperk begint daarmee.
Wat het gaat brengen, dat weet ik nog niet.
Er is in de afgelopen dagen zo ontzettend veel over geschreven
en gezegd, maar de tijd zal het leren.
Wat ik wel zie, is dat er veel angst is.
Angst bij mensen zelf.
Angst in de samenleving.
Angst hoort bij het leven.
Angst is niet iets wat we moeten wegduwen,
want dan komt het op onaangekondigde momenten weer op.
Maar, angst is wel een slechte raadgever.
Zeker in ingewikkelde tijden.
Als je alleen maar door de lens van de angst kijkt,
dan maakt dat de wereld en de dingen troebeler in plaats van scherper.
Om helder te kunnen kijken, en weer zicht te kunnen krijgen,
zullen we ook op een andere manier moeten gaan kijken.
In de bijbeltekst van vandaag moedigt Jezus zijn leerlingen
aan om standvastig te blijven,
te midden van onwaarschijnlijk zware uitdagingen
die nog gaan komen.
Hij noemt er een paar.
Hongersnood, oorlogen, vervolgingen, mishandelingen.
Standvastig.
Stevig met je beide voeten op de aarde.
De eerste christenen werden ook wel ‘mensen van de weg’ genoemd.
Maar wat als je op je pad aan het wankelen wordt gebracht?
Wat als het donker wordt en je de weg niet meer kunt vinden?
Er gebeurde nóg iets de afgelopen weken en dat
was het overlijden van Leonard Cohen,
canadese singer-songwriter, dichter en schrijver.
Misschien kent u zijn liedjes “Hallelujah” of “Suzanne”.
Maar zijn bekendste tekst is misschien wel de volgende regel
uit het lied “Anthem”, lofzang:
There is a crack in everything. That’s how the light gets in.
In alles zit een barst. Zo komt het licht naar binnen.
Het lied is een lofzang op het leven.
Maar dan op het leven zoals het is.
Imperfect in zijn eigen chaos,
en onnavolgbaar.
Nee, het leven is niet perfect.
En wij zijn dat ook niet.
Je ploetert en doet en probeert en streeft naar verbetering.
En toch.
Er zijn verschillende manieren om met die weerbarstige
werkelijkheid om te gaan.
Het kan je moedeloos maken,
en onverschillig. Waardoor je de schoonheid niet meer kan ziet.
Het kan je afschrikken en angst aanjagen,
waardoor de neiging ontstaat om de barsten dicht te gaan plamuren,
te doen alsof ze er niet zijn,
of de imperfecties in anderen aan te wijzen, en te zeggen:
weg ermee, dan is het probleem opgelost.
Een barst ontstaat vaak op het kwetsbaarste stukje van
het aardewerk.
Daar waar de klei niet goed heeft gepakt,
of waar het materiaal te dun is gebleven.
Het zijn de plekken in onze eigen ziel,
die al een keer zijn aangeraakt,
onze pijn en littekens van eerdere ervaringen,
die ons maken tot wie wij zijn.
Het zijn de plekken in de samenleving,
waar mensen ploeteren en proberen te overleven.
Het zijn de plaatsen waar jezus
zich ophield, bij de vissers, bij de tollenaars,
bij de zieken, bij de prostituees.
Daar breekt hij het brood,
Om ons eraan te herinneren,
dat waar we breken en delen,
het licht gaat schijnen.
Juist daar op het dunste plekje
in de kwetsbaarheid
raken wij als mensen elkaar
en staan wij in dat licht.
Vandaag herdenken we ook onze geliefden.
De lichten die we aansteken zijn een
herinnering aan hun leven
en aan hoe hun licht scheen in onze levens.
Soms in het donker van het verdriet
en die kwetsbaarheid van de rouw
is het moeilijk om
de kracht te vinden om iets aan te steken.
We hoeven het dan ook niet zelf te doen.
Vanaf de paaskaars, teken van
dat licht, dat altijd schijnt,
worden straks de andere lichtjes aangestoken.
Zodat wij ook hier vandaag samen in dat licht staan.
Daarbij een gedicht:
Het licht van de kleinste kaars
kan het diepste donker breken
duizend andere kun je dan met dat ene aan gaan steken
Voeg bij duizend andere lichtjes
een miljoen of twee of tien
net zolang tot heel de wereld
in het donker weer kan zien
Belangrijk is dat eerst lichtje
’t maakt niet uit hoe zwak of klein
als het maar voldoende kracht heeft
’t begin van al dat licht te zijn.
En dan nu: hoe moet het met de wereld?
Hoe gaan wij verder?
En wat zal er nog allemaal komen?
We kunnen deze lichtbrengers zijn,
mensen die jezus volgen op een weg,
waarop zijn woorden zijn als een lamp voor onze voeten.
En de manier waarop hij in het leven stond,
laat zien waar wij het licht kunnen vinden.
Dat licht is er altijd.
Maar het zal moeilijk te vinden zijn
op geplaveide paden,
in hoge torens,
of in opgeschoonde landen.
Het schijnt door ons eigen imperfectie bestaan.
Daar waar we de barsten in elkaar herkennen.
Daar waar we in ruzies ineens boosheid kunnen herkennen
als de angst om kwetsbaar te zijn.
Daar waar we de barsten kunnen laten zijn
en ontspannen: oh jij bent net als ik.
Ja, zelfs in het verdriet,
in de rouw die er is, is waar wij mensen elkaar
en dat licht kunnen ontmoeten.
Plamuur de barsten niet dicht.
Laat het licht schijnen.
