13 november 2016
Jeugddienst
‘Je mag er zijn’.
‘Je mag er zijn’. Geloven we dat? Tot in het diepste van onze ziel? Met alles wat we zijn? Onze talenten, maar ook onze valkuilen. Onze aardigheid, ons venijn? Mogen we er echt zijn?
Hoeveel mensen wordt er niet verteld dat ze er níet mogen zijn. Want ze zijn niet slim genoeg. Ze zijn niet mooi genoeg. Ze passen niet binnen de verwachtingen. Ze vallen net buiten de lijntjes. Spelen het spel van het leven volgens andere regels.
En dat vinden mensen lastig, irritant. Want daar wordt het leven minder voorspelbaar van. Dat betekent dat mensen anders kunnen zijn dan jij. Dat is dan al snel bedreigend. De orde van het bestaan wordt doorbroken. En dat moet bezweerd worden. Het kwaad uitgerookt. Zodat we weten waar we aan toe zijn.
Stemmen van buiten van wie er mag zijn en wie niet slaan al snel naar binnen.
Mag ik er wel zijn? Ben ik goed, zoals ik ben?
Homo’s en lesbiënnes krijgen constant te horen: jij wijkt af. Jij bent anders. Eigenlijk hoor jij er niet bij. De nieuwe vice-president van de Verenigde Staten gelooft dat elektro-shock therapie “helpt” om mensen te genezen van homoseksualiteit. Een paar weken geleden werden er flyers in Amsterdam verspreid waarin werd verkondigd dat volgens de islam, het christendom en het jodendom homoseksualiteit verboden is.
Mounir Samuel, eerder Monique, reageerde op facebook. Met Psalm 139.
U was het die mijn nieren vormde,
die mij weefde in de buik van mijn moeder
Wonderbaarlijk is wat u gemaakt hebt.
Mounir valt buitend de spelregels die we met elkaar hebben opgesteld. Man, vrouw. ‘Ik ben allebei’ zegt hij, zegt zij. Ik wil me niet binden aan één hokje. Ik wil vrij zijn om buiten de hokjes te kunnen leven. Anders word ik gek. Dan sluit ik mijzelf op en doe ik me voor als iemand die ik niet ben. Zo kan ik niet leven.
Ik mag er zijn, ik ben kunstig geweven, mijn wezen is voor God geen geheim.
Hagar mocht er niet zijn. Ze is een slavin. Egyptische nog wel. Ze dient Sarai. Daar is ze goed voor. Wanneer Sara geen kinderen kan krijgen moet zij voor nageslacht zorgen. Haar baarmoeder wordt ingezet. Alsof zijzelf niet bestaat. Abram kende geen gêne en slaapt met haar.
Zij wordt zwanger. Sarai kan het niet hebben en maakt Hagars leven zowaar dat ze de woestijn in vlucht.
De woestijn als plek van niksheid en leegheid. Als plek van eenzaamheid en dood. Maar juist daar wordt Hagar gezien. Gezien door God. Hagar geeft God zelfs deze naam: U bent een God van het zien. Van baarmoeder wordt zij profeet en priester. Maar haar wordt ook een nageslacht beloofd. Aartsmoeder zal ze zijn.
Deze slavin, een niemand.
Je mag er zijn.
U bent een God van het zien.
Zo ziet Jezus Zacheüs verscholen in de boom. Verstopt. Om als verschoppeling niet tussen de mensen te hoeven staan. Hij heeft het er zelf naar gemaakt. Hij heeft geheuld met de vijand. Is belasting gaan innen voor de Romeinen als tollenaar en heeft het zelfs geschopt tot hoofdtollenaar. Hij is rijk geworden, heeft mensen afgeperst. Geen fijn ventje. En toch valt Jezus zijn oog op hem. Op hem, verscholen tussen te bladeren. Zacheüs, kom vlug naar beneden, want vandaag moet ik in jouw huis verblijven.
Jezus ziet zelfs degene die is uitgekotst. De uitbuiter, de onderdrukker.
Hij gaat zelfs met de afperser aan tafel. Hij ziet hem.
Je mag er zijn.
En zo is gesprek mogelijk, is er verandering mogelijk.
Zo zijn er vele voorbeelden. Onverwachte mensen die op sleutelposities zitten. Ongeziene mensen die gezien worden. De hoer Rachab die Israëlistische spionnen verborgen houdt wanneer zij gezocht worden in de stad Jericho.
De stotterende Mozes die bij farao moet pleiten voor de bevrijding van het volk.
Jezus zelf, geboren in armoede, afkomstig uit een simpele stad als Nazareth. Voor hem geen backpackavonturen, geen reizen rond de wereld. Enkel een trekken in een land dat hij kent. Te voet.
Je mag er zijn.
Naar welke verhalen luisteren we?
De verhalen die leven geven?
En wat is dat dan, leven geven?
Welk verhaal is dat voor u, voor jou, voor mij?
Een verhaal van competitie, van winnaars en verliezers?
Een verhaal waarin de rollen vast staan?
Of een verhaal dat begint in een tuin
Man en vrouw schiep hij de mens, en alles wat daar tussen zit.
Zij samen krijgen de aarde onder hun gezag.
En God zag dat het goed was. Gezegend zijn deze mensen.
Amen
