29 mei 2016
Gemeente van Jezus Christus,
De protestantse kerk kent twee sacramenten.
Doop en Avondmaal.
Het komt niet vaak voor dat we die beiden op een dag mogen
ontvangen, maar vandaag is zo’n dag.
Het woord sacrament betekent zoiets als “heilig geheim”,
afgeleid van het latijnse woordje sacer,
wat heilig of gewijd betekent.
Een sacrament probeert eigenlijk iets uit te leggen
zonder woorden.
Of beter gezegd, iets uit te leggen waar geen woorden voor zijn.
Er zijn in het leven momenten waarbij je als het ware
tegen de grenzen van de taal oploopt.
Dit zijn vaak momenten die te maken hebben
met ingrijpende gebeurtenissen,
zoals het krijgen van een kind, of het afscheid moeten nemen
van een dierbaar iemand.
Maar het kan je ook zomaar in een klein moment overvallen,
wanneer je ergens een wandeling maakt of
je probeert aan je geliefde duidelijk te maken hoeveel je
voor hem of haar voelt.
Het zijn momenten waarop taal tekortschiet
en we soms alleen maar kunnen stamelen of in stilte
onze verwondering en verbazing kunnen laten gaan.
Soms, wanneer er geen woorden zijn,
dan kun je het laten zien.
Zoals Jonathan vandaag bij zijn eerste ontmoeting
met David zijn affectie toont
door zijn mantel af te leggen en hem aan David te geven,
als ook zijn eigen wapenuitrusting.
David komt dan net van het veld af, na een gevecht met
de filistijnen.
De zorg waarmee Jonathan David omringt
en ook het bijna symbolische gebaar van mantel en
wapenuitrusting vind ik ontroerend.
Het zet de toon voor een vriendschap
waarin Jonathan er onvoorwaardelijk voor David
zal blijven zijn als vriend.
Oók wanneer later het moeilijker wordt
om de band vast te houden
als koning Saul, Jonathans vader, David meer en meer als een rivaal
gaat zien.
Afgelopen vrijdag lazen we in Oversingel met mensen van tachtig, negentig jaar,
dit verhaal over vriendschap ook,
en ik begon daarna een liedje van Toon Hermans op te zeggen:
je hebt iemand nodig stil en oprecht die als het erop aan komt voor je bidt of voor je vecht pas als je iemand hebt die met je lacht en met je grient dan pas kun je zeggen: ’k heb een vriend
Terwijl ik het voorlas begonnen sommige mensen te knikken,
en anderen haakten in met de woorden.
Het is een versje dat blijkbaar ergens een snaar raakt.
Herkenbaarheid.
Misschien is het het eenvoudige van het ‘er zijn’ voor iemand,
wat raakt.
En dat dat ‘er zijn’, in wat voor vorm dan ook, hetgene is wat een vriendschap kan maken,
waardoor een vriendschap kan groeien,
en juist dat ‘er zijn’ is soms best lastig voor ons als mensen.
In de bijbel openbaart God zich als JHWH,
wanneer hij antwoord geeft op de vraag van Mozes:
wat is uw naam?
JHWH. Het betekent zoiets als: Ik zal er zijn.
Een God die zich noemt: ik zal er zijn.
Daaraan moest ik denken toen ik
de onvoorwaardelijke liefde van Jonathan weerspiegelt
zag in zijn er-zijn voor David.
Of misschien wel God weerspiegelt zag in het er-zijn
van Jonathan.
Ziet u, we naderen al weer de grenzen van de taal.
Liefde.
Zou ik zeggen, dat is wat er-zijn is.
Liefde
meegaat en meegroeit,
wanneer wij het maar kunnen zién.
Af en toe vergeten we dat wij zijn gemaakt als Gods evenbeeld,
en dat ook wij uit liefde bestaan.
Of in liefde bestaan.
We raken verstrikt in gedachtes,
ik weet niet of ik dat kan
ik weet niet of zij me wel leuk vindt
ben ik wel goed genoeg
doe ik wel genoeg
heb ik wel de juiste dingen gedaan in mijn leven.
Misschien komen sommige van die gedachtes u bekend voor.
Af en toe vergeten we de liefde.
Een sacrament helpt ons te herinneren.
Een sacrament zegt: kom en ontvang.
Het is je van te voren al gegeven.
Hier is het water.
Hier is het brood en de wijn.
Spoel je af,
rust wat uit.
Wanneer we komen dan stappen we in iets waar
van te voren al geen woorden voor zijn.
In de symbolen van het water en het brood en de wijn
mogen we ontvangen.
Mogen we ons opladen.
Mogen we zijn, omdat er voor ons gezorgd wordt.
Er-zijn, zoals Jonathan er voor David was,
zoals Gods zich wilde laten noemen,
is het maximale en mooiste is wat je iemand kunt bieden.
Je hoeft er niet voor gestudeerd te hebben,
je hoeft er niet iets speciaals voor te doen.
Je hoeft niet de juiste woorden te weten.
Je hoeft je alleen maar te herinneren dat liefde er altijd is,
als je het wilt zien.
Amen.
