18 augustus 2019
Lucas 12: 49-56
Gemeente van Jezus Christus,
Vandaag gaan we het hebben over een schilderij van Rembrandt van Rijn. Ik
heb daarbij gekozen voor ‘Landschap met stenen brug’. In dit schilderij
schildert Nederlands grootste schilder een stenen brug met daarboven
dreigende wolken. Een brug verbindt het ene landsdeel met het andere
landsdeel. We kennen ook de brug in vele uitdrukkingen, zoals: Hij is een
bruggenbouwer. Een prachtige uitdrukking voor iemand die strijdende partijen
bij elkaar brengt en tot een oplossing komt. Ja, dat lijkt me een mooie rol bij
uitstek voor onze verlosser Jezus Christus.! Maar in Lucas 12 komt Jezus heel
anders naar voren! Jezus zegt (vers 51) “Denken jullie dat ik gekomen ben om
vrede te brengen op aarde? Geenszins, zeg ik jullie, ik kom verdeeldheid
brengen.” Dat is iets héél anders dan een bruggenbouwer te zijn. En er is nog
een opvallend gedeelte in deze Lucas tekst. In de inleiding op deze dienst heb ik
gezegd dat Lucas 12 valt onder de periode van Jezus’ reis naar Jeruzalem.
Tijdens deze reis bereidt Jezus zichzelf voor op wat gaat komen en gebeuren in
Jeruzalem én hij bereidt zijn discipelen alvast voor op wat komen gaat!
Voorafgaand aan zijn woorden over ‘verdeeldheid’ zegt Jezus:
“Ik ben gekomen om op aarde een vuur te ontsteken, en wat zou ik graag willen
dat het al brandde! Ik moet een doop ondergaan en ik word hevig gekweld
zolang dit niet volbracht is.”
Het thema van deze preek is dan ook: wat bedoelt Jezus hier me met
‘verdeeldheid’ en wat moeten we ons voorstellen bij het vuur dat Jezus op
aarde wil ontsteken?
Als ik denk aan de term ‘verdeeldheid’, laat ik dan ik eerlijk zijn: verdeeldheid
is toch wel het laatste waarop we zitten te wachten? Neem nou eens de
voorbeelden die Jezus noemt: hij heeft het vooral op verdeeldheid in je eigen
familie. Nou, dat is typisch iets waar jij en ik bepaald niet willen! Jezus neemt
als voorbeeld van ‘verdeeldheid’ een familie tussen bijvoorbeeld vader en zoon
en moeder en dochter. Een verdeelde familie is pijnlijk. We kunnen er ook als
PKN over mee praten! Wat te denken bij het ontstaan van onze eigen PKN in
2004. Leden van de Gereformeerde Bond binnen de voormalige N-H Kerk die
de fusie niet zagen zitten, stapten over naar de Hersteld-Hervormde Kerk.
Sommige leden van families en gezinnen stapten over en sommige bleven bij
ons. Een collega student die van huis uit bij de Gereformeerde Bond hoorde,
vertelde me ooit over de pijn in zijn familie, omdat zijn ouders overgestapt zijn
naar de Hersteld Hervormden en hij bij de PKN bleef. Het deed mij pijn om zo’n
verhaal te horen. Wellicht zijn hier ook dergelijke pijnlijke verhalen te horen
voorafgaand aan het begin van de PKN! Het laatste wat we willen in onze
protestantse kerk is verdeeldheid. Maar het is belangrijk om te beseffen dat
Jezus sprak over verdeeldheid in zijn eigen tijd! Jezus voorzag spanningen
tussen de 1e en 2e generaties christenen, bijvoorbeeld verdeeldheid tussen
Joodse en niet-Joodse volgers van Christus. Of verschillen in christelijke
gemeenten die langzaam maar zeker vanuit het Midden Oosten over heel de
wereld het christendom gingen verspreiden. Hier treedt Jezus op als profeet.
Als een ware profeet en niet het type profeet zoals Jeremia die schetst over
eentje die zomaar wat droomt. Nog belangrijker is dat Jezus hier doelt op iets
heel anders. Op iets wat tijdens zijn leven op aarde aan de hand was. Het komt
er in zijn tijd kort gezegd op neer op het volgende: volg Jezus Christus om met
hem te werken aan het Koninkrijk van God, óf: volg hem niet. En ‘niet volgen’
kan nog veel sterker worden uitgedrukt: ga tegen Jezus in verzet, hetgeen ook
gebeurde waar uiteindelijk niemand minder dan de religieuze elite het
Romeinse bestuur opdracht gaf om Jezus te doden. In die tijd was er geen
gulden middenweg. Hij bereidde met zijn uitspraken over verdeeldheid en
geen vrede vooral ook zijn discipelen voor: verwacht weerstand, verwacht
verzet tegen zijn boodschap. Ja, die donkere dreigende wolken uit het schilderij
van Rembrandt waren er al ruim 1600 jaar eerder! Vraag die blijft hangen is:
Wat kunnen wij als christenen aan die verdeeldheid doen, hier in Weesp?
Voorafgaand aan zijn woorden over ‘verdeeldheid’ maakt Jezus een heel
belangrijke opmerking:
“Ik ben gekomen om op aarde een vuur te ontsteken, en wat zou ik graag willen
dat het al brandde! Ik moet een doop ondergaan en ik word hevig gekweld
zolang dit niet volbracht is.”
Hier spreekt Jezus zowel over water als vuur. En dat stond al eerder
beschreven in het Lucas evangelie. Johannes de Doper geeft in Lucas 3(:15-17)
het verschil tussen hemzelf – Johannes de Doper – en Jezus aan met de
woorden: “Ik doop jullie met water, maar er komt iemand die meer vermag dan
ik…. Hij zal jullie dopen met de H. Geest en met vuur.” Eigenlijk is dit hetzelfde
als dat Jezus zegt dat hij op aarde een vuur wilt ontsteken. Ik zelf denk dan aan
zaken waarvan ik vurig enthousiast over kan worden. Bij vuur denk ik ook aan
geestdrift. En ook aan gedrevenheid. Twee weken geleden zou een voormalig
premier uit de jaren ’70 van de vorige eeuw in Nederland 100 jaar zijn
geworden: Joop den Uijl. Vriend en vijand van deze oud premier hebben het nu
nog over één van zijn meest kenmerkende eigenschappen: zijn gedrevenheid!
En wel gedrevenheid om de samenleving vooruit te laten gaan en beter te
maken. Of dat laatste ook écht gelukt is, laat ik maar aan de geschiedschrijvers
over. Er zijn dingen waar ik mij 100% voor inzet: ik denk dan in het bijzonder
aan mijn opleiding tot predikant. Waar denkt u aan? Aan het vrijwilligerswerk
dat u doet in de kerk of bij een sportvereniging? Of bent u gedreven in uw
werk? Als ik kijk naar deze gemeente, dan zie ik genoeg vuur om deze
gemeente in Weesp en Driemond volop te laten bloeien. Op de homepage van
deze gemeente valt te lezen:
“dat we als gemeenteleden
groeien in de verborgen omgang met God,
groeien in de onderlinge gemeenschap, samen één zijn in veelkleurigheid,
verbonden met, gastvrij naar en dienstbaar aan de samenleving en de wereld.”
Hier komt bij mij het beeld op van een actieve gemeente die dienstbaar aan de
samenleving is en die wilt groeien in de verborgen omgang met God en wilt
groeien in de onderlinge gemeenschap.” Er straalt gedrevenheid uit dit stukje
tekst. Deze gemeente wil in elk geval niet op een uitgebluste manier bezig zijn.
Jullie willen actief betrokken zijn om als gelovigen de boodschap van Jezus
Christus te verspreiden en dat niet alleen op zondagochtend, maar ook in de
maatschappij! Deze gemeente wil bruggen bouwen in de maatschappij. Deze
gemeente wil bruggen onderling door samen één te zijn in veelkleurigheid. Dat
is dus een antwoord op de vraag over wat kan deze gemeente doen aan de
verdeeldheid.
Terug naar het vuur van Jezus. Met zijn “vuur” doelt Jezus op zijn actieve,
enthousiaste en gedreven houding die hij nodig heeft op zijn reis op weg naar
Jeruzalem. Om het heel populair te zeggen: Jezus wijst op zijn drive om te gaan
prediken, om de zwakken en zieken te helpen en om zijn boodschap van het
Koninkrijk van zijn Vader voor het voetlicht te brengen, niet alleen bij het volk
Israël, maar ook voor alle volkeren. Jezus moet ook nog een doop ondergaan,
waar hij doelt op zijn kruisiging. Hij moet iets volbrengen. Een zwaar offer. Hij
waar hij doelt op zijn kruisiging. Hij moet iets volbrengen. Een zwaar offer. Hij
moet gekruisigd worden om als eerste mens uit de dood weer op te staan.
Jezus heeft daarmee de dood overwonnen. En daarmee kan de doop die hij
nog moest ondergaan ook verklaard worden: de doop doe je bij nieuw leven.
Hij kreeg – als eerste – een nieuw leven ná zijn dood.
Het juiste wat je kunt doen is Jezus te volgen. We moeten doorgaan met het
uitdragen van het gedachtegoed van Jezus, waarbij we zoals Johannes de
Doper al aangaf dat wij gelukkig geholpen worden door de Heilige Geest. Maar
ook wij krijgen in onze huidige tijd nog steeds hulp van de Heilige Geest. De HG
werkt altijd door in ons om de blijde boodschap van Jezus te bevatten en om
elke dag weer te kunnen opstarten om zo de boodschap van het evangelie op
een gedreven manier te kunnen uitdragen in de maatschappij. We moeten
begrijpen dat God liefde is en dat we als mensen in liefde met elkaar moeten
leven. En natuurlijk: zo nu en dan hangen er dreigende wolken boven de lucht.
Maar dat kunnen we overbruggen. Omdat we daarbij gedragen worden door
ons geloof in God. Omdat we daarbij geholpen worden door de hulp van de
Heilige Geest. En omdat we voelen hoe het vuur dat Jezus op aarde wilt
ontsteken ons helpt om de brug over te gaan op weg naar het koninkrijk van
God!
Amen!
