17 januari 2021
Overweging 1
Gemeente van Jezus Christus,
In deze eerste wake gaat het om verbinding maken met jezelf en van daaruit met Christus.
Makkelijker gezegd, dan gedaan.
Stil worden, écht stil worden.
Verbinding maken met jezelf: eerlijk zijn over hoe het gaat.
Waar je tegenaan loopt, waar je bang voor bent, wat verdrietig maakt, wat frustreert.
Makkelijker gezegd, dan gedaan.
Stil worden, écht stil worden.
Verbinding maken met jezelf: eerlijk zijn over hoe het gaat.
Waar je tegenaan loopt, waar je bang voor bent, wat verdrietig maakt, wat frustreert.
Maar ook: bewust benoemen waar je dankbaar voor bent, wat het geluk is in deze dagen, hoe groot of hoe klein ook.
En dan ook: accepteren hoe het met je gaat, ook al is dat niet hoe je zou willen dat het gaat.
En dan ervaren dat Christus daar is, waar jij bent.
En daar blijven.
En daar blijven.
Blijf in mijn liefde, zegt Jezus.
We zijn deel van de wijnrank die hijzelf is. We zijn verbonden met hem.
Daar hoeven we niets voor te doen.
Maar om in hem te blijven, dat vraagt aandacht, toewijding, en het houden aan Gods geboden.
We zijn deel van de wijnrank die hijzelf is. We zijn verbonden met hem.
Daar hoeven we niets voor te doen.
Maar om in hem te blijven, dat vraagt aandacht, toewijding, en het houden aan Gods geboden.
Jezus zegt hiermee ook: je kunt niet alleen geloven. Spiritualiteit is geen op zichzelf, losstaand iets. Verbonden zijn met God betekent dat je deel bent van iets groters, automatisch behoor je tot een grotere club van al die mensen van alle tijden, alle plaatsen, alle geloofsgemeenschappen die ook als een wijnrank ge-ent zijn in God.
Dat is zowel geruststellend en troostend: we zijn dus nooit los, of alleen.
Maar het is ook een waarschuwing: pas op dat je niet losraakt, dat je niet verdort. Er is geen los-verkrijgbare-spirituele ervaring, je kunt niet helemaal je eigen ruimte en regels bepalen. Een rank kan alleen vrucht dragen als hij verbonden is met de stam.
Maar het is ook een waarschuwing: pas op dat je niet losraakt, dat je niet verdort. Er is geen los-verkrijgbare-spirituele ervaring, je kunt niet helemaal je eigen ruimte en regels bepalen. Een rank kan alleen vrucht dragen als hij verbonden is met de stam.
De zusters van Grandchamp reiken ons een beeld aan, het beeld van Dorotheus van Gaza.
Dorotheus van Gaza was een woestijnvader uit de 6e eeuw.
Hij liet met het beeld van een wiel zien wat het betekent om in God te blijven.
Hij liet met het beeld van een wiel zien wat het betekent om in God te blijven.
Dorotheus van Gaza zei:
Stel je voor dat de wereld een cirkel is, waarvan God het centrum is. En alle lijnen die uit dat centrum komen zijn verschillende wegen, verschillende manieren waarop mensen leven. Als mensen, die het verlangen hebben om dichter tot God te naderen, die weg bewandelen richting God, komen ze dichter bij God maar tegelijkertijd ook dichter bij elkaar.
Je ziet, de ruimte tussen de verschillende lijnen, is kleiner hoe dichter je bij de kern komt.
Hoe dichter bij God, hoe dichter bij elkaar.
Hoe dichter bij elkaar in dat verlangen, hoe dichter bij God.
Stel je voor dat de wereld een cirkel is, waarvan God het centrum is. En alle lijnen die uit dat centrum komen zijn verschillende wegen, verschillende manieren waarop mensen leven. Als mensen, die het verlangen hebben om dichter tot God te naderen, die weg bewandelen richting God, komen ze dichter bij God maar tegelijkertijd ook dichter bij elkaar.
Je ziet, de ruimte tussen de verschillende lijnen, is kleiner hoe dichter je bij de kern komt.
Hoe dichter bij God, hoe dichter bij elkaar.
Hoe dichter bij elkaar in dat verlangen, hoe dichter bij God.
Dat, schreef Dorotheus van Gaza, is de aard van de liefde.
Het beeld van dit wiel lijkt op het beeld van de wijnstok, met één kern en daaraan verbonden de ranken, ieder zijn eigen weg, zijn eigen rank, verbonden met de ene God die ons ook weer verbindt en ons dichter bij elkaar brengt.
Het vraagt in deze tijd van afstand misschien wel extra veel van ons om verbonden te blijven met de wijnstok die Christus is.
Omdat we elkaar niet kunnen ontmoeten zoals hier in de kerk, en omdat juist die ontmoeting met elkaar ons soms ook dichter bij God kan brengen.
Of omdat er teveel afleiding is, extra drukte door thuisonderwijs of een vergrote werkdruk.
Of omdat er misschien te weinig afleiding is en de stilte eenzaamheid kan vergroten en voor beklemming en verdriet zorgt.
Omdat we elkaar niet kunnen ontmoeten zoals hier in de kerk, en omdat juist die ontmoeting met elkaar ons soms ook dichter bij God kan brengen.
Of omdat er teveel afleiding is, extra drukte door thuisonderwijs of een vergrote werkdruk.
Of omdat er misschien te weinig afleiding is en de stilte eenzaamheid kan vergroten en voor beklemming en verdriet zorgt.
Ik wens ons toe dat deze tijd die zo anders is, ons ook kan helpen in het keren tot de kern. In het bewandelen van de weg richting God.
En dat we daarbij nooit vergeten, wat Etty Hillesum schreef toen haar wereld heel erg klein werd als Joodse in de Tweede Wereldoorlog:
En dat we daarbij nooit vergeten, wat Etty Hillesum schreef toen haar wereld heel erg klein werd als Joodse in de Tweede Wereldoorlog:
Al blijft ons één nauwe straat.
Boven die straat staat toch de hele hemel.
Wij worden uitgenodigd om van binnen stil te worden, ons af te keren van alle lawaai, van de zorgen in ons leven, en onze gedachten los te laten. In deze stilte zal God aan het werk gaan. Wij hoeven alleen maar in Gods liefde te blijven, te rusten in hem.
Boven die straat staat toch de hele hemel.
Wij worden uitgenodigd om van binnen stil te worden, ons af te keren van alle lawaai, van de zorgen in ons leven, en onze gedachten los te laten. In deze stilte zal God aan het werk gaan. Wij hoeven alleen maar in Gods liefde te blijven, te rusten in hem.
We bidden en daarna zijn we even stil:
God van liefde, door Christus zegt U ons: jullie hebben niet Mij, maar Ik heb jullie gekozen. U zoekt ons, U nodigt ons uit uw vriendschap te ontvangen en daarin te blijven. Help ons om nog dieper op uw uitnodiging in te gaan en te groeien in een leven dat steeds completer is.
In de stilte zijn we bij U.
-stilte-
God van liefde, door Christus zegt U ons: jullie hebben niet Mij, maar Ik heb jullie gekozen. U zoekt ons, U nodigt ons uit uw vriendschap te ontvangen en daarin te blijven. Help ons om nog dieper op uw uitnodiging in te gaan en te groeien in een leven dat steeds completer is.
In de stilte zijn we bij U.
-stilte-
Eindigt met lied: Innerlijk licht, O Jezus Messias / Jezus U bent het licht in ons leven (Taize)
Tweede overweging
We eindigen met een toekomstvisioen. Een visioen van eenheid tussen mensen en volken. Eén in wat ze roepen in blijdschap en enthousiasme en gejuich: De redding komt van onze God die op de troon zit en van het Lam!
Wie had ooit kunnen denken dat alleen al het beeld van mensen die samen God eren, een eredienst houden, zou kunnen klinken als een visioen?
En toch is dat hoe het nu voor ons is.
En toch is dat hoe het nu voor ons is.
Het klinkt als een visioen ver weg, en toch ligt het niet helemaal buiten het bereik van onze verantwoordelijkheid.
De zusters van Grandchamp oefenen zich dagelijks in deze drie wakes.
Ze werken aan hun eigen ziel.
Ze zoeken de verbinding met Christus.
Ze oefenen zich in gastvrijheid.
Ze bidden voor de eenheid van christenen, van mensen.
Ze werken aan hun eigen ziel.
Ze zoeken de verbinding met Christus.
Ze oefenen zich in gastvrijheid.
Ze bidden voor de eenheid van christenen, van mensen.
En in die op het eerste gezicht kleine, hele persoonlijke dingen werken ze mee aan dat vergezicht van eenheid.
Ik vertelde net over dat beeld van Dorotheus van Gaza.
Het is een mooi beeld om voor ogen te houden, juist in deze tijd waarin het elkaar nabijkomen zo moeilijk is, gevaarlijk zelfs.
Als we allemaal op ons eigen plekje verlangen dichter bij God te komen, komen we automatisch ook dichter bij elkaar, ook al zal dat fysiek nog niet zo voelbaar zijn. Maar in geestelijk opzicht hebben we dat nodig om deze tijd van afstand te overbruggen.
Als we allemaal op ons eigen plekje verlangen dichter bij God te komen, komen we automatisch ook dichter bij elkaar, ook al zal dat fysiek nog niet zo voelbaar zijn. Maar in geestelijk opzicht hebben we dat nodig om deze tijd van afstand te overbruggen.
De Britse cartoonist Dave Walker, maakt hele leuke en mooie cartoons over de kerk onder de naam ChurchCartoon.
Speciaal voor deze coronatijd maakte hij deze afbeelding:
Speciaal voor deze coronatijd maakte hij deze afbeelding:
The building is closed, the church is open. Het gebouw is gesloten, de kerk is open.
Het helpt om anders te kijken. Ja, het gebouw is gesloten, maar de kerk niet!
Want de kerk is zoveel meer dan dit gebouw. Wij zijn de kerk.
U thuis, bent de kerk.
Wij hier met een klein clubje zijn de kerk
Want de kerk is zoveel meer dan dit gebouw. Wij zijn de kerk.
U thuis, bent de kerk.
Wij hier met een klein clubje zijn de kerk
Dus, waar is de kerk dan wel, als het gebouw gesloten is? De kerk is hier:
Op deze manier wordt de beweging die het christendom al zo lang is, voortgezet, ook nu, ook al lijkt soms alles stil te staan.
Misschien mist u de kerk wel, vergeet dan niet dat uzelf de kerk bent.
U wordt ook gemist, door ons hier in de kerk, door anderen die de kerk missen, zij missen u en jou.
Misschien mist u de kerk wel, vergeet dan niet dat uzelf de kerk bent.
U wordt ook gemist, door ons hier in de kerk, door anderen die de kerk missen, zij missen u en jou.
Samen vormen wij de kerk, verspreid door Weesp en Driemond, protestant, katholiek, de een wat orthodoxer, de ander wat vrijzinniger, de ander weer wat evangelicaler. En niet alleen lokaal, maar ook verspreid door Nederland en wereldwijd.
Het klooster van de zusters in Zwitserland heeft geen muren om het klooster heen, omdat ze willen uitstralen dat er voor de Geest geen muren zijn, ze willen een open gemeenschap zijn die duidelijk maakt dat God niet méér binnen is dan buiten het klooster is.
Dit beeld, dat de kerk overal is waar wij zijn geeft mij hoop, ook hier in een lege ‘dichte’ kerk.
Het visioen dat we lazen uit Openbaring is eigenlijk een pauze tussen het openen van het 6e en 7e zegel.
Het boek Openbaring is geen makkelijk bijbelboek en het voert te ver om er nu diep op in te gaan.
Maar wel even dit: het boek is geschreven in een tijd waarin de vroege christelijke gemeenten het zwaar hadden. En wat het boek in ieder geval niet doet is dat gladstrijken. Het geeft geen romantisch vergezicht waarin zomaar alles goed zal zijn. Het boek gaat niet voorbij aan ziektes en oorlogen en vervolgingen, kortom het gaat niet voorbij aan het leven dat de vroege christenen kenden, en waar wij ook nog een en ander van herkennen. Stapje voor stapje wordt beschreven hoe de nieuwe aarde en de nieuwe hemel tot ons zullen komen, en dat gaat ook gepaard met verwoesting en daarmee vernieuwing.
Het boek Openbaring is geen makkelijk bijbelboek en het voert te ver om er nu diep op in te gaan.
Maar wel even dit: het boek is geschreven in een tijd waarin de vroege christelijke gemeenten het zwaar hadden. En wat het boek in ieder geval niet doet is dat gladstrijken. Het geeft geen romantisch vergezicht waarin zomaar alles goed zal zijn. Het boek gaat niet voorbij aan ziektes en oorlogen en vervolgingen, kortom het gaat niet voorbij aan het leven dat de vroege christenen kenden, en waar wij ook nog een en ander van herkennen. Stapje voor stapje wordt beschreven hoe de nieuwe aarde en de nieuwe hemel tot ons zullen komen, en dat gaat ook gepaard met verwoesting en daarmee vernieuwing.
Midden in die beschrijving is er opeens een soort pauze. En in die pauze komt er een visioen, dat wat wij gelezen hebben. Opeens is er ademruimte, iets om naar uit te kijken, iets om blij van te worden, een beeld om je op te focussen.
Ons leven staat ook op een bepaalde manier op pauze.
En in die pauze wordt ook ons dit visioen aangereikt.
En in die pauze wordt ook ons dit visioen aangereikt.
De wereld, ons leven staat in een soort pauze. Maar we staan niet stil.
Wij zijn de kerk op de plek waar we nu zijn.
Blijf in mij, zegt Christus. Zo overbrug je de afstand tot God maar ook de afstand tot elkaar.
Dat is onze opdracht, alleen zo houden we ook elkaar vast in deze tijd van afstand.
Zo kunnen we toeleven naar de dag dat we wel weer samen mogen komen om hier een eredienst te houden.
En zo leven we toe naar dat grote visioen waarin we met alle gelovigen, in alle soorten en maten, samen zingen: Lof, majesteit en wijsheid, dank en eer en macht en kracht komen onze God toe, tot in eeuwigheid. Iets om naar uit te kijken!
Blijf in mij, zegt Christus. Zo overbrug je de afstand tot God maar ook de afstand tot elkaar.
Dat is onze opdracht, alleen zo houden we ook elkaar vast in deze tijd van afstand.
Zo kunnen we toeleven naar de dag dat we wel weer samen mogen komen om hier een eredienst te houden.
En zo leven we toe naar dat grote visioen waarin we met alle gelovigen, in alle soorten en maten, samen zingen: Lof, majesteit en wijsheid, dank en eer en macht en kracht komen onze God toe, tot in eeuwigheid. Iets om naar uit te kijken!
Amen.
