18 juni 2023
Gemeente van Jezus Christus,
De kinderen vertrokken met een lege koffer naar de kinderdienst.
Alles moest er uit, geen schoenen, geen geld, geen extra kleren en geen wandelstok.
Deze lege koffer, dat is waar Jezus zijn leerlingen mee op pad stuurt.
Een lege koffer die symbool staat voor hoe gigantisch spannend het is wat Jezus van zijn leerlingen hier vraagt. Want ik weet niet hoe het met jullie zit, maar ik ga liever goed voorbereid op reis. Papieren lijstjes doe ik niet aan, maar ze zitten wel in mijn hoofd. Het liefst stuur ik iedereen het huis uit om dan in mijn eigen tempo alles in te pakken wat we voor een reis nodig hebben. Tandenborstel, extra lenzen en kleding voor warm en koud weer. Iedere keer verbaas ik mij erover hoeveel je mee kan nemen voor soms maar een paar dagen.
Maar Jezus schudt de hele koffer bij wijze van spreken leeg en stuurt zijn vrienden er dan op uit. Twee aan twee, dat nog net wel. Kwetsbaar en ongemakkelijk zal het gevoeld hebben voor de koppels
Het verhaal begint alleen niet bij de lege koffer.
Het begint bij Jezus.
Nadat een tweetal hoofdstukken lang is verteld wat Jezus allemaal doet, word dit aan het begin van onze lezing samengevat. Jezus:
- trekt rond en bezoek allerlei dorpen en steden
- Geeft uitleg in de synagogen
- Vertelt vol passie over de nieuwe wereld
- Hij geneest
Vervolgens wordt er verteld hoe Jezus de menigte om hem heen rondkijkt. Als hij hen ziet krijgt hij medelijden. Ik heb het misschien al wel vaker gezegd, maar het woord medelijden is wel passend, maar ook een besmet woord. Eigenlijk wil niemand het onderwerp van medelijden zijn of zielig gevonden worden. Daarom vertaalt de Naardense Bijbel het Griekse woord esplagchnistè met: bij het zien van de menigte is alles in hem bewogen.
Hij kijkt de mensen aan en ziet hun nood, materieel en spiritueel. Hij ziet dat ze moe en opgejaagd zijn, uitgeput en hulpeloos. Daarin overbrugt deze tekst de eeuwen.
Als Jezus vandaag rond zou kijken, waar zou hij dan door bewogen worden?
Hij ziet hen die betrokken zijn bij de ramp met de vluchtelingenboot. Hij ziet hen die het gered hebben en zich misschien schuldig voelen. Hij ziet de slachtoffers die het niet gehaald hebben. Hij ziet de hulpverleners die machteloos moesten toekijken hoe een ramp onafwendbaar leek. Hij ziet de familie die is achtergebleven, hopend dat hun geliefden het halen en voor een beter leven kunnen zorgen. Maar hij ziet ook de smokkelaars en de verantwoordelijkheid die zij hebben voor de gebeurtenissen.
Hij ziet mensen in India en Pakistan op de vlucht voor de volgende orkaan en bijkomende overstromingen.
Hij ziet politici die moe zijn en worstelen om een oplossing te vinden voor levensgrote problemen op het gebied van klimaat, wonen, onderwijs en noem maar op.
Hij ziet wielrenners die kapot zijn omdat één van hen is overleden tijdens dat wat ze het liefste doen, wedstrijden rijden op de fiets.
Hij ziet u, jou en mij met al onze sores en verlangens.
En dat is alleen nog maar een deel van het nieuws en ons leven van afgelopen week.
De lijst zou nog veel langer kunnen worden door alles waar u en jij door bewogen en geraakt werd.
De tekst vertelt dat Jezus nog meer ziet, naast alle nood en gebrokenheid van de mensen. Hij ziet het verlangen dat bij velen leeft. Hij spreekt over een oogst die groot is. Hij ziet hoe de mensen om hem heen zoeken naar zin en samenhang in het leven. Naar iets wat het alles omvat en perspectief kan bieden.
Hierin is de tekst net zo goed in staat de eeuwen te overbruggen. Herkennen wij dit namelijk niet bij onszelf en de mensen om ons heen? Mensen zijn misschien minder kerkelijk geworden. We zijn ontzettend aan het zoeken welke functie het instituut kerk kan hebben in deze tijd, maar er wordt volop gezocht en gelooft. Veel mensen kennen een verlangen in hun leven naar heelheid, naar genezing en perspectief dat het anders kan.
Je zou kunnen denken dat dit kan leiden tot heel veel actie bij Jezus. Hij ziet van alles, is geraakt en geroerd en weet dat er werk aan de winkel is. Hij wil mensen verandering bieden, heelheid en een nieuwe kans in het leven. Toch is de eerste actie waar hij toe oproept om te bidden. Het is de verantwoordelijkheid van de heer van de oogst, van God zelf, om voor genoeg arbeiders te zorgen. Je mag aan Hem vragen om zijn verantwoordelijkheid te nemen.
Want alle nood kan je overweldigen. Van alle vragen en problemen die spelen raak ik eerlijk gezegd soms verlamd. Waar moet ik nu beginnen? Welk verschil kan ik maken in de wereld? Jezus antwoord is dan: begin met bidden. Dat hoeven geen grote gebeden met mooie woorden te zijn. Hartekreten komen net zo goed bij God aan.
Dit verhaal over de uitzending van de 12 leerlingen kan niet zonder deze inleidende verzen, omdat dat wat volgt dan te groot zou zijn voor ons om te dragen. Want Matteüs schrijft hier duidelijk niet alleen voor de leerlingen van toen, maar voor alle leerlingen van Jezus in de eeuwen daarna. Hij schrijft voor ons.
Wat van ons gevraag wordt als leerlingen van Jezus in 2023 hier in Weesp is om hem te volgen. Die eerste verzen geven daarvoor hele concrete aanwijzingen.
We mogen beginnen te leren kijken als Jezus. Wat zien wij als we naar onze omgeving, naar onze stad en onze vrienden of onze buren kijken? Waar zien wij mensen die moe en uitgeput zijn, opgejaagd en zoeken naar de richting in hun leven? Wat zien wij als we naar de wereld kijken.
Onze volgende actie mag zijn om die nood in gebed bij God neer te leggen. God, ziet U hetzelfde als ik zie? God ziet U mijn lege handen? Waar moet ik beginnen? Om daarna te leren luisteren: God waar stuurt u mij heen? Voor wie kan ik wat betekenen met de mogelijkheden die ik heb?
Pas als die stappen gezet zijn, worden wij er opuit gestuurd. Maar niet voordat Jezus ons laat weten dat wij dat kunnen wat hij kon. Wij kunnen wat afgeschrikt worden doordat er staat dat Jezus zijn leerlingen de macht gaf om te genezen. Wonderen en de macht om te genezen is stof voor een preek op zich. Maar wat Jezus vooral doet als hij mensen geneest is hen opnieuw het leven schenken. Het lijden, de dood, de angst en de beperkingen in het leven van mensen doorbreekt hij, waardoor er opeens leven mogelijk wordt. Wij kunnen dan misschien niet letterlijk genezen, maar mensenlevens veranderen kunnen wij wel. Soms alleen al door iemand te zien en te luisteren naar een levensverhaal. Dat kan heel genezend zijn.
Jezus schenkt zijn leerlingen vertrouwen. Ga maar op weg, want ook jij kan levens veranderen en mensen dichterbij hun verlangen en bij Gods nieuwe wereld brengen. Ga maar op weg, met mijn boodschap en met Gods zegen.
Dan is die lege koffer opeens niet zo beangstigend meer. Het is één grote aanmoediging om niet op onszelf te vertrouwen, maar op de Heer van de oogst die ons in dienst heeft genomen. Hij vertrouwt ons met dat wat wij in huis hebben. Dan hoeven we niet onze hele koffer te vullen met allerlei zaken die er eigenlijk niet eens toe doen.
Als we goed kijken is onze koffer namelijk al zoveel, dat er niets meer bij past. Er zitten alleen dingen in die we niet kunnen zien of aanraken. Als Jezus zijn leerlingen en ons op pad stuurt doet hij dat met zijn goede nieuws, met talloze verhalen over God en zijn nieuwe wereld, met een boodschap van heil en heelheid voor iedereen.
Wat zit er in jouw koffer om uit te delen aan de mensen door wie jij bewogen wordt? Deze koffer zal er na de dienst nog steeds staan. Er liggen dan briefjes en pennen bij. Ik wil jullie allemaal uitnodigen om een briefje te pakken, er een of meerdere woorden op te schrijven en daarmee onze koffer te vullen. Om zo onszelf en elkaar te laten zien wat wij in huis hebben voor deze wereld en de mensen die ons raken.
Amen
