26 januari 2014
Evangelielezing: Matteüs 4:17-22
Je moet maar durven! Zo maar opeens al je zekerheden opgeven voor een onzekere toekomst, omdat die ene zekerheid, die alleen God kan bieden, zwaarder weegt. Weg geregelde inkomsten. Weg traditie, die van vader op zoon bestaanszekerheid heeft geboden. Over gebrek aan veiligheid gesproken.
Eén beslissend moment verandert hun hele leven. Eén ogenblik van verstandhouding tussen Jezus en deze mensen is genoeg om hun hele leven op z’n kop te zetten. Je moet maar durven! Hoe zal je thuis ontvangen worden, als je met zo’n ingrijpende boodschap aan komt zetten? Ik denk vol onbegrip, want deze beslissing raakt niet alleen jezelf, maar ook je medegezinsleden. Ook HUN situatie, HUN zekerheden zet je op het spel. Ik denk niet dat men daar blij mee is, met zo’n diep ingrijpende koerswijziging.
Zoals Abram en Mozes in het begin van het Oude Testament het lef hebben om nieuwe wegen in te slaan, zo durven deze discipelen in het begin van het Nieuwe Testament het roer radicaal om te gooien. Opnieuw met grote gevolgen. De wijze waarop Gods volk Israël anders in het leven staat moet wereldwijd bekend worden, opdat wereldwijd men het met Gods Thora durft te wagen, gaat leven volgens Gods heilzame richtlijnen, in navolging van Jezus, de ware Israëliet.
Je laat alles achter, je geeft alles op. Maar wat levert dat op? Wat staat daar tegenover? Kan een mens wel met zoveel onzekerheid leven? Je kan toch niet met lege handen overleven? Er moet toch brood op de plank komen? Zekerheden opgeven is wel een heel hoge prijs. Wie is bereid om DIE prijs te betalen?
Deze drie leerlingen, Petrus, Jakobus en Johannes, maken daarom als beloning de hoogtepunten in Jezus’ leven mee. Zij zijn aanwezig bij de verheerlijking op de berg en bij de verschijning van de Opgestane aan het meer van Tiberias. Zij zijn de meest vooraanstaande discipelen. Door gehoor te geven aan de oproep van Jezus is hun horizon enorm verbreed, maken zij ongehoorde dingen mee, gaat er een nieuwe wereld voor hen open.
Deze vissers weten wat het betekent om alleen Jezus te gehoorzamen. Dan worden allerlei andere overwegingen opeens totaal onbelangrijk, ook als dat grote gevolgen heeft voor de manier waarop je in het leven staat. Gehoorzaamheid aan God en Zijn geboden blijft niet zonder gevolgen. Alleen God gehoorzamen en niemand anders betekent keuzes maken, je horizon verbreden, grenzen verleggen, doen wat niet voor de hand ligt, je eigenbelang niet langer voorop stellen. Gehoorzaamheid aan God en Zijn geboden betekent dus maar al te vaak tegen de stroom op roeien. Dat maakt het leven er niet eenvoudiger op.
God gehoorzamen gaat vaak tegen onze natuur in, staat nogal eens haaks op geijkte patronen. Of men dat in de gemeente van Christus altijd heeft beseft, is maar de vraag. Maar al te vaak was conformisme troef. Maar desondanks zijn er in de kerk altijd weer mensen opgestaan die de moed hadden om radikale keuzes te maken. Diakenen en diakonessen, pacifisten, zendelingen, kloosterlingen, kortom mensen die voor het welzijn van medemensen wilden leven. Daarbij was hun geen brug te ver. Franciscus van Assisi, Geert Grote, Martin Luther, Dietrich Bonhoeffer, Lev Tolstoj, Martin Luther King, noem maar op. Mensen die ons uitdagen om over de vraag na te denken of wij wel radikaal genoeg geloven. Het Koninkrijk der hemelen is geen tam gedoe. Het komt dan ook niet zomaar, één, twee, drie, tot stand, maar vereist inzet, moed en vertrouwen. Zonder volharding en niet bang zijn zal het niet lukken. Wie het hart op de juiste plaats heeft, weet niet wat angst is, laat zich niet afschrikken of inpalmen. Die gaat heel gemotiveerd op zijn doel af, ook al duurt het jaren voordat je dat gewenste doel bereikt.
Wie de oproep van Jezus hoort blijft geen welwillend, belangstellend toeschouwer, kan niet aan de kant blijven staan, maar wordt deelnemer. Minder is onder de maat van het Koninkrijk. Minder is te weinig, te passief, na alles wat God, wat Jezus voor ons heeft gedaan.
Wie de oproep van Jezus hoort, kent die profetische onrust die beslag legt op Abram, Mozes, de profeten, de discipelen, de apostelen en in navolging van hen vele duizenden gelovigen. Die profetische onrust verandert je mentaliteit, ja je hele leven. Die profetische onrust en die brede profetische visie zijn een geweldige gangmaker. Richting het hier en nu en richting Gods toekomst, want in Gods dienst leven is toekomstgericht leven: het verleden achter je laten, je volledig op het heden en Gods toekomst concentreren. Dat brengt dynamiek in je bestaan, een geweldig enthousiasme, bezield als je bent door Gods Geest.
Vissers weten dat vissen lang niet altijd vangen is. Vissers van mensen zijn daarom zoekers naar nieuwe wegen. Dat roept lang niet altijd enthousiaste reacties op. Vissen is een zaak van geduld, van volhouden. Vaak zal het met moeite lukken om mensen te vangen. Dat geeft ons niet het recht om de moed op te geven. Dat geeft ons WEL het recht om intens te leven door God te loven en je volledig te geven in dienst van het Koninkrijk. Achter de goede Herder aan leven is een queeste naar lef, een kwestie van lef hebben. Achter de goede Herder aan leven heeft zo zijn eigen charme, zijn eigen uitdagingen en zijn geheel eigen beloften. Dat maakt het leven tot meer dan een gewoon, oppervlakkig, eentonig of zelfs leeg bestaan, want de aanwezigheid van God in je leven maakt het leven boeiend. Amen
