16 mei 2009
Wij lezen uit de profetie: Jesaja 45:15-21.
Epistellezing: 1 Johannes 4:7-12.
Evangelielezing: Johannes 15:1-17.
Hecht met elkaar verbonden zijn, daar gaat het God steeds weer om. Verbonden zijn met de Heer, verbonden zijn met elkaar. Net zo hecht met elkaar verbonden als de vruchten van de wijnstok, die overvolle druiventrossen, aan de wijnstok vastzitten, via die stevige stelen, waardoor allerlei voedingsstoffen stromen.
Hoe kan je zo hecht met God en medemensen verbonden zijn? Door liefdevol te leven, door Gods liefde om je heen te verspreiden door elke dag handen en voeten te geven aan die heilzame, liefdevolle tien woorden waaruit zo overduidelijk behoedzaamheid spreekt. Daartoe klinkt steeds weer bij Johannes die oproep zorgvuldig met elkaar om te gaan: ‘hebt elkaar lief’. In zijn Evangelie, in zijn brieven, steeds weer horen wij die ene boodschap: ‘hebt elkaar lief’, want is er een hechtere band denkbaar dan een liefdesband? Kent U een gevoel dat dieper gaat dan de band die liefde schept tussen mensen? Hoe diep dat gaat, ervaar je als je samen bent en als je alleen bent achtergebleven. Hecht met elkaar verbonden, een blijvende band.
‘Hebt elkaar lief’ wordt er NIET bij ons ingehamerd omdat liefhebben vanzelf gaat, WEL in de hoop dat liefhebben op een letterlijk GEGEVEN moment een tweede natuur van ons wordt. Deze oproep wordt steeds herhaald, omdat liefhebben niet altijd zo eenvoudig is als romannetjes suggereren. Elkaar liefhebben is een kwestie van voortdurend oefenen, de levenskunst het ondanks dieptepunten vele jaren met elkaar vol te houden, de ander nooit opgeven, omdat die ene zoveel waard is, zo bijzonder is.
Waar haal je zoveel uithoudingsvermogen, zo’n lange adem vandaan? Door te leven uit die oproep van Jezus ‘Blijf in Mij, zoals Ik in u’ door er intens voor een ander te zijn. Er intens voor een ander zijn lukt niet zonder God als rijke voedingsbodem. ‘Blijf in Mij’ is gehoor geven aan de oproep van Christus om Gods wil te doen, uit Gods gebod te leven, want alleen dan kan je net zoveel vruchten dragen als een wijnstok. Blijf in Mij, want alleen dan profiteer je optimaal van de rijkste voedingsbodem. Zo intens met Zijn hemelse Vader verbonden blijven lukte Jezus door voortdurend uit de naastenliefde te leven en daartoe de nodige inspiratie op te doen door voortdurend in kontakt te staan met Zijn Vader.
‘Blijf in Mij’; dat lukt via het gebed. Het gebed als voedingsbodem voor een net zo inspirerend leven als Jezus heeft geleid. Bidden, je even terugtrekken uit het dagelijkse sleur, om mensen die je na staan aan God op te dragen en je te bezinnen op de vraag hoe je Gods wil het best in praktijk kunt brengen. Het kontakt met God via het gebed als bron van inspiratie voor een hechte band met God. Het gebed is zo’n steel aan de wijnstok waardoor God allerlei voedingsstoffen naar ons toe laat stromen. Het gebed als de dragende grond van ons bestaan, als onmisbaar onderdeel van een goed leven, temeer daar geldt: ‘zonder Mij kan je niets doen’.
God is de enige bron van inspiratie om je naaste lief te hebben. Zoveel naastenliefde, zoveel inzet voor een ander haal je niet uit jezelf, haal je ook niet uit een ideologie; zoveel levenskunst kan alleen het geloof ons schenken. Een betere levensbron dan God en die eeuwenoude tien woorden is er eenvoudigweg niet. Waar je het ook zoekt, er is geen beter alternatief. Daar is ook Johannes van overtuigd. Vandaar die oproep ‘Blijf in Mij’. Leef dichtbij Mij. Leef uit mijn goede raad voor een goed leven. Geloven is immers doen.
Steeds weer in je gebed om wijsheid en kracht vragen, omdat alleen vanuit die hechte verbondenheid met God goede daden voortvloeien, zodat ‘ora et labora, bid en werk’ een eenheid, één geheel vormen, net als in het leven van de Heer. Alleen leven uit die tien woorden is de levensweg die tot God leidt. De weg naar God toe voert via een medemens, via de liefde. Dat weet Johannes als Jood. Dat zag Johannes aan Jezus. Datzelfde vruchtbare bestaan wil Johannes bij ons zien.
Niet voor niets spreekt Johannes in DIT verband over blijdschap. Juist er voor anderen zijn, uitgerekend vrijwilligerswerk brengt vreugde teweeg. Je inzet voor een ander is een mes dat aan twee kanten snijdt: je betrokkenheid maakt een medemens blij en schenkt ook jezelf voldoening en levensvreugde. Twee mensen blij. Kan het nog mooier?
Vreugde, daar wil Johannes via de liefde voor de naaste met ons naar toe. Vreugde als een genadegave van God en als een bron van inspiratie. Want wat is een leven zonder vreugde? Vreugde, gein, humor brengen sjeu in het leven, zijn de slagroom op de taart, die God ons van harte gunt.
Vreugde en naastenliefde brengen mensen nader tot elkaar, maken afstand ongedaan, zorgen ervoor dat je op gelijk niveau komt te staan. Vreugde, naastenliefde en genade scheppen een hechte verbondenheid. Dankzij God is er niet langer sprake van afstand tussen heer en knecht, zoals Maria al bezong in haar loflied. Dankzij God is er God zij dank niet langer afstand tussen God en ons, mensen, omdat God ons zo serieus neemt als partners, dat Hij geen verborgen agenda hanteert, maar ons in Zijn tien woorden en in Jezus inzicht heeft gegeven in wat Hij wil: zoveel mogelijk liefde en gerechtigheid. Door zo betrokken te leven blijven wij in Hem.
God maakt de aarde bewoonbaar, leefbaar, door mensen nader tot elkaar te brengen. Allah denkt slechts in termen van ‘wij en zij’; bekrompen, beperkt. Alleen wie als een moslim leeft komt in de hemel; wie anders denkt zal branden in de hel. Die weinig verbroederende boodschap klinkt in elk hoofdstuk van de Koran opnieuw. Zo wordt er bij mensen ingehamerd: wij tegenover zij. Daar tegenover stelt Johannes dat alleen wie GEEN afstand tussen mensen schept, maar medemensen liefheeft een kind van God is, God kent. De God van Israël heeft het in tegenstelling tot zijn aftreksel Allah voortdurend over ‘wij allemaal samen’; dat is veelbetekenend. De God van Israël heeft een groot hart en denkt daarom ruim, veelomvattend. God daagt ons daarom uit net zo inclusief te denken: heel open naar de wereld te kijken, via de ogen van de ander. Alleen DIE wijde blik biedt verrassende vergezichten. Alleen DIE wijde blik schept geen afstand, maar mededogen, inzicht, verbondenheid. Alleen door zo de wereld in te kijken, alleen door met Gods ogen naar mensen en dingen te kijken weten wij ons verantwoordelijk voor mensen dichtbij en veraf. Alleen die wijde blik creëert een diepe levensvreugde. Daarom gunt God ons zo’n liefdevolle kijk op de mensen en de dingen.
God schept verbondenheid, omdat afstand en tegenstellingen het leefklimaat alleen maar verzieken. God schept de gunstige basisvoorwaarden. Aan ons de taak op basis daarvan een goed leven mogelijk te maken, voor iedereen. ‘Blijf in Mij’, sta in voor elkaar en creëer zo de nodige vreugde in het leven van mensen. Hechte verbondenheid onder Gods zegen maakt het leven goed. Amen
