8 februari 2009
Bidden wij ons drempelgebed:
Heer onze God, wat zijn wij zonder U?
Wij kunnen in ons leven niet zonder Uw licht, Uw kracht, Uw vrede.
Neem ons bij de hand en zuiver ons van ongerechtigheid.
Vernieuw ons naar het beeld van Jezus Christus, opdat wij als kinderen van God leven,
U en onze naaste liefhebben en dienen met al onze talenten,
wonden helen,
leven tot eer van U en zo Uw naam heilig houden.
Amen.
Kyriëgebed:
Laten wij de Heer om ontferming aanroepen voor de nood van de wereld en zijn Naam prijzen, want zijn barmhartigheid is eindeloos groot.
Omdat U zieken geneest, vragen wij Uw bijzondere aandacht voor wie al zo lang ziek zijn, betwijfelen of zij nog wel zullen herstellen, mensen van wie veel wordt gevergd.
Dat chronisch zieken, ook al is het duister om hen heen, de moed niet opgeven, niet vertwijfelen.
Wees met wie die afschuwelijke boodschap hebben gekregen dat zij kanker hebben en nu allerlei zware behandelingen ondergaan. Mensen die heen en weer geslingerd worden tussen hoop en vrees, heel veel te verwerken krijgen.
Ontferm U over mensen die merken dat zij achteruit gaan, steeds vergeetachtiger worden, het allemaal niet meer weten, niet meer kunnen overzien.
Dat er mensen om hen heen staan die hen met veel geduld begeleiden.
Dat wij langdurig zieken niet aan de vergetelheid prijsgeven.
Wees met wie in de zorgsector werken. Dat zij die vaak zware taak met vreugde vervullen, plezier aan het werk beleven, vol mededogen en creatief met zieken omgaan, voldoende tijd krijgen om even met mensen een praatje te maken, omdat dat een mens zo goed doet.
Ontferm U over vrouwen aan wie men geen enkele aandacht schenkt, vrouwen die eerder een deel van het meubilair zijn dan een medemens. Vrouwen die keihard moeten werken, een leven lang uitgebuit worden, veracht.
Wees met vrouwen die het slachtoffer zijn geworden van mensenhandel, geschonden worden, ten prooi zijn gevallen aan rechteloosheid.
Dat deze vrouwen niet de houding van haar omgeving overnemen en ook op zichzelf gaan neerkijken.
Dat zij blijven geloven in een betere toekomst, ook voor haar.
Dat wij niet zwijgen over het harde lot van veel vrouwen.
Ontferm U over mensen die wanhopig worstelen met de rampzalige gevolgen van de kredietcrisis.
Mensen die werkloos zijn geworden.
Mensen die vol hoop in het buitenland waren gaan werken, maar nu berooid terugkeren naar hun arme vaderland.
Mensen die hun geld zijn kwijtgeraakt.
Mensen die moeten blijven doorwerken, omdat hun pensioen te klein is om van te leven.
Maak dat men wegen vindt om mensen meer bestaanszekerheid te bieden.
Wees met kinderen die opgroeien in een omgeving waar geweld de gewoonste zaak van de wereld lijkt te zijn. Kinderen die medemensen alleen maar als vijanden hebben leren zien en totaal gehersenspoeld maar al te gauw bereid zijn zelf gewelddadig te worden.
Dat ook in hun omgeving die heilloze spiraal van geweld wordt doorbroken, er eindelijk vrede komt en daarmee ruimte voor een gewoon leven, voor rust en ontspanning in plaats van een ondraaglijke spanning, die alleen maar diepe wonden slaat.
Voor al deze mensen bidden wij U: DB, 587 nr. 17.
Bidden wij ons gebed van de zondag:
Omring wie zich aan U hebben toevertrouwd met Uw liefdevolle zorgen.
Doordring ons van Uw liefde, zodat wij zorgzaam omgaan met vaak kwetsbare medemensen
en zorgvuldig omgaan met de natuur waarvan wij zo afhankelijk zijn.
Raak ons met Uw Woord, opdat wij met onze manier van leven steeds meer gaan lijken op Uw Zoon, net als Hij vrede en goedheid om ons heen verspreiden. Amen.
Voorbeden met gezongen acclamatie (DB, 645 nr. 79), onze Vader.
Laat ons bidden:
Wij danken U dat naar mensen omziet en vragen om Uw bijzondere aandacht voor mijnheer Van der Leeuw, de kinderen en kleinkinderen die afscheid moesten nemen. Sta hen bij als het verdriet hen te machtig is, de eenzaamheid onverdraaglijk, want wie begrijpt je dan, wie kan aanvoelen wat JIJ doormaakt? Geef troost en kracht, waar wanhoop heerst, geen lichtpuntje lijkt te zijn.
Wij danken U dat U er bent voor mensen die Uw hulp nodig hebben,
dat U helend ingrijpt in het leven van mensen, zodat ook zij deelhebben aan het goede leven.
Maak dat mensen zich bij U veilig voelen als zij in onzekerheid verkeren,
bij U steun vinden als hen een ramp heeft getroffen en zij geen uitkomst zien.
Kinderen die niet weten hoe zij met de gespannen thuissituatie moeten omgaan,
hoe zij ruzie kunnen voorkomen; kinderen die krampachtig de boel bij elkaar proberen te houden omdat zij denken dat ZIJ vrede moeten stichten, geef deze kinderen inzicht en moed op de toekomst.
Dat mensen wier leven alleen maar dienen is, mensen die weinig voor zichzelf hebben, niet voor zichzelf kunnen opkomen, de waardering krijgen die een mens zo goed doet, zo nodig heeft, zodat bange vogeltjes opfleuren, eindelijk zichzelf kunnen zijn, zich vrij en blij kunnen ontplooien.
Wees met mensen in Oost-Europa die even aan de vrijheid en aan een beetje welvaart geroken hebben, maar nu opnieuw met stagnatie te kampen hebben.
Mensen die noodgedwongen lijden onder verscheurde gezinnen: ouders die met het oog op een betere toekomst voor hun kinderen in het buitenland werken; kinderen die alleen door hun grootouders worden opgevoed.
Mensen die lijden onder te grote tegenstellingen tussen arm en rijk, verschillen die mensen geen goed doen.
Mensen die dankbaar eindelijk in vrijheid hun geloof kunnen beleven rond een nieuw gebouwde kerk of een gerestaureerd klooster, daar veel troost en kracht uit putten.
Maak dat ook voor deze mensen een weg door het leven is weggelegd die goed is voor een mens.
Ontferm U over het wanhopige volk van Zimbabwe, dat zo geteisterd wordt, waar geen heelmeesters lijken te zijn, met het trieste gevolg dat mensen die onder normale omstandigheden geholpen hadden kunnen worden nu te jong sterven.
Wees met kinderen die op straat opgroeien. Geen liefde ontvangen, onvoldoende aandacht krijgen. Kinderen die dag in dag uit een keihard gevecht voeren om te overleven.
Dat zij door dat gewelddadige leven niet getekend worden voor heel hun verdere leven. Dat er ook voor hen hulp is. Dat ook zij een goede opleiding kunnen volgen.
Wees met Uw kerk. Dat zij mensen iets weet te bieden, wat men nergens anders kan vinden. Dat zij niet kritiekloos teert op het verleden, maar openstaat voor wat mensen vandaag de dag nodig hebben. Dat Uw kerk een teken van hoop is, een warme, betrokken gemeenschap die iets uitstraalt.
Wees met wie zich enthousiast inzetten voor Uw kerk, maar zich zorgen maken over de toekomst van de kerk, omdat het werk door steeds minder mensen moet worden gedaan en de kerkbanken steeds leger worden. Maak dat er opvang is voor deze mensen, een luisterend oor.
Geef dat dichters en musici ons voortdurend inspireren met liederen die ons raken.
Voor al deze mensen bidden wij: DB, 645 nr. 79.
Wij danken U dat wij met U mee mogen bidden: Onze Vader.
Preek:
Vlak na het begin van Jezus’ optreden in het openbaar krijgen Petrus, Jakobus en Johannes in het huis van Simon en Andreas een voorproefje te zien van wat zij dankzij Jezus vaker zullen meemaken: dat de Opgestane licht en heil in het leven van mensen brengt. Zo is vanaf het begin duidelijk wie Jezus voor ons mensen wil zijn: Hij neemt ons bij de hand en verlost ons van ziekte en dood. Het helende leven van de Heiland staat in het teken van opstanding en verlossing. De Levende weert af wat het goede leven bedreigt door wonden en trauma’s te helen. De Trooster maakt een eind aan verdrietige situaties door een heilzame keer ten goede aan ons leven te geven. De Verlosser geeft mensen een nieuwe kans. Zo gaan wij aan Gods hand van kruis naar opstanding.
Jezus trekt als een magneet mensen aan die hulp nodig hebben, omdat zij aan allerlei ziekten lijden. Steeds weer is het een drukte van belang rond deze therapeut, want wie kon je in die dagen genezen? Bijna niemand toch zeker? Daarom wordt Jezus continu belaagd door mensen die in Hem hun laatste kans op redding zien.
Boze geesten wordt het zwijgen opgelegd, want als er iets is dat een mens kwelt, dan is het wel dat je niet langer de baas bent over je eigen gedachten, over je eigen wil. Je leven wordt beheerst door wat je niet wilt dat gebeurt. Je kunt niet langer de situatie overzien. Je bent jezelf niet meer, ook voor jezelf onherkenbaar geworden. Je lijdt hevig aan het leven. Je voelt je zo machteloos, zo hulpeloos, zo bang. Vreselijk wat een mens dan moet doormaken!
Je omgeving lijdt met je mee. Ook van mensen in je directe omgeving wordt heel veel gevergd.
Waar er één ziek is, zijn er twee slachtoffers. Mensen die vaak in een isolement terecht komen. Wie heeft daar oog voor?
Voor velen is Jezus de laatste strohalm. In Israël bevrijdt Hij mensen van onmenselijk lijden, van ongrijpbare, grillige kwalen die je leven tot een kwelling maken. Jezus biedt mensen onverwacht perspectief door heilzaam paal en perk te stellen aan ziekten die uitzichtloos lijken en mensen wanhopig maken. O God, hoeveel mensen hopen niet dat er ook voor hen redding is? Zij hebben al zo veel geleden. Zij wachten al zo lang.
Continu moet Jezus klaarstaan voor anderen, geen moment heeft Hij rust. Wie dacht dat Jezus al die ellende wel aankan heeft zich deerlijk vergist. Ook Jezus moet van tijd tot tijd rust nemen om de accu op te laden. Ook Jezus kan niet buiten Gods hulp. Daarom staat Hij ’s morgens vroeg op om zich terug te trekken om te bidden. Ook Gods Zoon kan niet buiten het gebed. Hij zoekt, net als wij, het geheim van de stilte op om in kontakt te kunnen treden met Zijn hemelse Vader. Even weg uit die mensenmassa, die van alle kanten op Hem af komt, nadat men overal heeft gehoord hoe geweldig Hij mensen heeft geholpen. Altijd weer mensen om je heen, die je aandacht opeisen; om doodmoe van te worden. Daarom wil Jezus even weg uit de stress. Even alleen zijn, alleen met God, om bij God weer op krachten te kunnen komen.
Ook de Opgestane roept ’s morgens vroeg in navolging van Psalmdichters (Psalm 5:4; 88:14) de Naam van de Heer aan. Jezus’ leven is van het begin tot het bittere einde verweven met de Psalmen.
Jezus begint de dag met God, opdat heel de dag in het teken staat van Gods goedheid en van het Uw wil geschiede. Het troostrijke ‘Heer, ontferm U’ klinkt, opdat medemensen dankzij God weer uitkomst zien en opdat wij van God de kracht krijgen om iets voor anderen te betekenen. Bidden is vooral voorbede doen voor anderen. Helend leven, leven in dienst van God, begint met bidden voor wie Gods aandacht en zorg hard nodig hebben, voorbede doen voor mensen voor wie je je verantwoordelijk voelt. Bidden voor medemensen, bidden om kracht aan het begin van de dag, opdat je leven inhoud en structuur krijgt vanuit die stille tijd, waarin je verkeert met God, via meditatie en gebed.
Jezus staat voortdurend in kontakt met zijn hemelse Vader. Steeds weer horen wij dat Hij in retraite gaat. Opdat Hij niet alleen maar geleefd wordt, kiest Jezus bewust voor onthaasten, voor via een intens kontakt met God tot rust komen. Net als in het begin van Genesis is er dankzij Jezus aan het begin van het Evangelie van Markus een bewuste keuze voor ‘sabbath’, voor de rust die alleen God ons kan schenken. Juist als je je helemaal geeft, juist als je steeds met anderen bezig bent, heb je rust en stilte nodig om niet opgebrand te raken. Om niet uit balans te raken heb je elke dag stilte, gebed en bezinning nodig: om even tot jezelf te kunnen komen; om je in alle rust opnieuw te kunnen concentreren op je heilzame werk ten dienste van anderen. Stilte als het geheim van het goede leven. Even ontspannen, even rust, je even terugtrekken als fundament voor een evenwichtig bestaan.
Vanaf de vroege morgen staat Jezus’ leven in dienst van God. Een mens heeft God, Zijn geboden en het gebed nodig als bron van inspiratie, als krachtbron om diakonaal, dienstbaar te kunnen leven, in en in goed te kunnen zijn voor anderen. God is de katalysator voor zo’n heilzaam bestaan, voor een leven dat in dienst staat van het goede voor ALLE mensen. In navolging van Christus mogen wij net als Hij leven in Gods Geest, wijs en creatief omgaan met mensen, die God aan onze goede zorgen heeft toevertrouwd. In navolging van Christus mogen wij net als Hij verstoorde verhoudingen herstellen. In navolging van Christus kunnen wij medemensen tot zegen zijn door hun de liefde en aandacht te schenken die zij zo nodig hebben. Achter menige voordeur gaat immers eenzaamheid en verdriet schuil.
Maar ook dan, als Jezus eindelijk even tot zichzelf kan komen, laat men Hem niet met rust. Ook dan wordt Hij achtervolgd door opdringerige mensen, die er bij Hem op aandringen toch vooral terug te gaan naar al die mensen, die op Hem wachten. ‘Allemaal zoeken ze U’. Als je dat hoort, wat doe je dan? Dan ga je. Dan neem je niet langer even tijd voor jezelf. Of, of je doet iets anders, net als Jezus: je doet niet wat de mensen van je willen, maar je gaat bewust ergens anders werken. Jezus weerstaat bewust de verleiding om populair te worden. Hij zoekt geen roem of sensatie. Populariteit duurt immers maar even: even later is men je al weer vergeten. Als je die topprestatie van gisteren vandaag niet evenaart, laat men je vallen als een baksteen. Menig sportman kan daarover meepraten. Heden hosanna, morgen kruisigt Hem (Gezang 173:5).
Jezus trekt Zijn eigen spoor. Hij gaat ergens anders heen om in alle bescheidenheid Zijn werk voort te zetten. Jezus werkt liever in stilte, liever in het verborgene van de binnenkamer, zoals hier met enkele vertrouwelingen, dan op straat of op de markt. Zulke bescheiden, stille werkers sorteren een langduriger effect: eeuwen later heeft men het nog over wat HIJ deed en wie HIJ wel niet was.
Jezus verlegt Zijn werkterrein, bewust. Maar Hij gaat niet anders te werk. Opnieuw gaat Hij naar synagogen om de blijde boodschap van Gods goedheid te verkondigen. Dat is immers de opdracht, die Hij van God heeft ontvangen: preken over het Koninkrijk en mensen daadwerkelijk laten zien dat God regeert, ons ten goede. Geïnspireerd door meditatie en gebed, geïnspireerd door het gebeuren in Gods huis laat Hij zien dat bij God genezing is van wat mensen gevangen houdt in angst en zorgen. Dat God niet wil dat ziekte, angst en zorgen ons leven verzieken. Zo wordt zichtbaar wat het bevrijdende goede nieuws inhoudt, dat GOD het laatste woord heeft. Niet machten of machthebbers hebben het uiteindelijk voor het zeggen, maar een God die van mensen houdt. Daarom zet Jezus zich zo betrokken in voor ons welzijn. Daarom laat Hij zien wat God wil: dat wij vrij en blij, onbezorgd kunnen leven, onder Zijn zegen.
Het Koninkrijk der hemelen IS nabij gekomen. Dat is te zien aan mensen die een nieuwe kans krijgen om gezond en wel iets goeds van hun leven te gaan maken. De schoonmoeder van Petrus grijpt die kans om in navolging van Jezus medemensen te dienen. Zij kiest er voor diakonaal te leven tot heil van medemensen, omdat zij dankbaar is dat Jezus haar genezen heeft. Zo is de schoonmoeder van Petrus de eerste diakones. Niet omdat zij dat haar taak acht als vrouw, maar omdat dankbaarheid haar hart vervult.
Dankbaarheid als het geheim van een goed leven, want dankbaarheid heeft veel meer te bieden dan ontevredenheid. Dankbaarheid geeft je een andere kijk op het leven, zorgt ervoor dat je in je leven iets bijzonders uitstraalt. De schoonmoeder van Petrus heeft begrepen waar het in Gods Koninkrijk om draait, dat de Heiland ons oproept om helend te leven, in dienst van het Koninkrijk betrokken te zijn op anderen. God vraagt van ons heil om ons heen verspreiden, uit dankbaarheid dat God ons deel geeft aan het goede leven. Amen.
