9 april 2009, Witte Donderdag
Witte Donderdag:
Weg uit het land Egypte, waar frustraties alom hevig woeden en je negatieve gevoelens vooral moet onderdrukken, zodat je stikt in je ellende! Met opgeheven hoofde wegtrekken uit het land van slavernij en een wisse dood lukt niet, indien je net zo’n botterik bent als de machthebbers en je net als je beulen door het leven gaat, likken naar boven en trappen naar beneden. Om weg te kunnen trekken uit een doods bestaan waar voor elkaar geen ruimte is, moet naastenliefde niet langer ver te zoeken zijn, maar heel creatief alle ruimte krijgen. Het komt pas tot een exodus, tot een mentaliteitsverandering in je leven, indien je de moed hebt op een ANDERE wijze invulling te geven aan je bestaan, indien je net als Jezus, ondanks alles wat je overkomt, betrokken op medemensen durft te zijn. Een kwestie van innerlijke vrijheid, een kwestie van moed. Die vrijheid, die moed, die inzet kan alleen het geloof, kan alleen God je geven.
Terwijl Egypte in alle hevigheid om Hem heen woedt, neemt Jezus het intiatief om ontmaskerend te werk te gaan. Terwijl de straat zich opmaakt om de baas te gaan spelen en populariteit uiterst labiel blijkt te zijn, doet Jezus niet mee aan dat dwaze spelletje, maar ontmaskert Hij de complexen van gefrustreerde baasjes door er bewust voor te kiezen een medemens te dienen. HIJ durft het aan niet over anderen te heersen, maar hen van ganser harte van dienst te zijn. Het dienstwerk van de voetwassing is het slot van de symfonie van Jezus’ leven, een leven waarin toewijding en dienst, oprechte betrokkenheid, intense aandacht en zorg steeds als thema’s in een fraaie ciacona doorklinken. Zo is dit leven een ware Kunst der Fuge, die morgen, op de Goede Vrijdag, net zo plotseling zal afbreken.
Jezus gaat op zijn eigen wijze voort op de weg der vaderen. Sommigen vinden het maar wat eigenwijs om zo vrij om te gaan met de traditie. Deze rabbi geeft een eigen interpretatie aan Pesach. Gods zoon belichaamt een levende traditie. Dat werkt verrassend. Dat werkt inspirerend. Dat zet een mens aan het denken. Wie is deze Jezus toch? Wat betekent Hij voor MIJ?
De gastheer stelt zich, naar oud gebruik, helemaal in dienst van zijn gasten; hier aan hun voeten, straks tot op het kruis. Je in dienst van medemensen stellen als teken van liefde, er helemaal zijn voor wie je hulp nodig hebben, DAT is volgens Jezus het ware leven. Daarom bestaat het leven van deze dienaar van God en de mensen uit niets anders dan op allerlei manieren vol toewijding medemensen dienen. Via eindeloze liefde, grenzeloze liefde, liefde sterk als de dood, mensenlevens helen.
Ondanks het verraad om je heen, TOCH humaan omgaan met je verraders. Ondanks tegenwerking, je TOCH niet laten kennen. Dat getuigt van karakter. Hoewel haat je deel is, onverwacht antwoorden met liefde. Geen oog om oog, tand om tand, zoals gebruikelijk, maar heel verrassend Gods goedheid om je heen blijven verspreiden. Hopelijk brengt dat mensen tot inzicht, tot bezinning. Misschien zal dat ook HUN wijze van leven veranderen. Wie weet…
Jezus stelt zich in dienst van zijn discipelen, terwijl zij Hem enkele uren later gedreven door angst in de steek zullen laten. Angst, die slechte raadgever is Jezus ondanks benarrende omstandigheden totaal vreemd. Ook onze grootste angst, doodsangst, komt Hij in Gethsemané te boven. Ondanks muren van frustratie en verzet om Hem heen, blijft openheid zijn levenshouding bepalen. Sommigen noemen zoveel spontaniteit naïef. Wat is naïef? Alsof Jezus zijn omstanders niet zou hebben doorzien. Alsof Jezus hun spelletjes niet doorheeft. In het Evangelie heet een open houding, een open vizier niet naïef, maar eindeloze liefde. Smaken verschillen. Inzicht eveneens.
De verhouding tussen heer en knecht, die altijd weer voor frustraties zorgt, wordt hier verrassend doorbroken via een opzienbarende rolwisseling. Die verrassende rolwisseling was er aan het begin van Jezus’ leven ook al, met Kerst.
‘Hij wordt een knecht en ik een Heer,
wat win ik veel daarbij.
Waar vindt men zoveel goedheid weer
als Jezus heeft voor mij’ (Gez. 147:5).
Opnieuw is een daad van deze merkwaardige uitzondering Jezus een eyeopener. Rond de vernederde val je van de ene verbazing in de andere, om ons op Golgotha het meest te verwonderen, laat staan straks, op de Paasmorgen.
Nederigheid, diakonaat, dienend leven, dienende liefde, van kribbe tot kruis. Juist daardoor is dit een inspirerend afgerond leven, een leven vol eenheid, vol harmonie, vol doorlopende spannende lijnen. Zo trekt Jezus weg uit het land van de dood. Zodoende schenkt Hij ONS het leven. De dienstknecht van de Heer leert ons wat het ware leven is door bewust verrassend anders te leven en verrassend anders dan anders te sterven. Diakonaal, dienend leven, een leven vol liefde als de enige manier om niet nog meer frustraties te creëren, maar complexen te verhelpen. Dit alles doet Jezus op basis van een grenzeloos Godsvertrouwen. Wie waagt die wint! Wie met de moed van het geloof een medemens dient wint bij God zelfs het EEUWIGE leven! Amen.
