15 mei 2011
Gemeente van Jezus Christus,
Hoe kun je
In de wereld van nu
nog weten wie of wat je moet geloven?
Er zijn nog maar zo weinig zekerheden,
dingen waarvan je op aan kunt.
En het lijken er zelfs steeds minder te
worden naarmate je ouder wordt.
En er is zo’n veelheid aan meningen,
aan stemmen.
Iedereen doet maar zijn zegje.
Hoe weet je nu welke stem je kunt vertrouwen
Hoe weet je nu welke weg je moet volgen.
Ik zeg wel ‘in de wereld van nu’
Maar misschien zijn het wel
vragen die in elke tijd leven.
Want is het niet zo dat elke tijd
zijn eigen ingewikkeldheden heeft?
Kijk, een bepaalde periode kun je achteraf
makkelijker en duidelijker overzien
dan wanneer je er midden in zit.
Ik bedoel,
Ik weet bijvoorbeeld
uit geschiedenisboekjes hoe het is gegaan
In de tweede wereldoorlog.
Je hoort vaak de vraag,
wat had jij gedaan toen?
Vroeger wist ik zeker.
Ik had natuurlijk aan de goede kant gestaan.
Ja, maar wat als ik echt toen had geleefd?
Had ik ook in 1933 al zo duidelijk kunnen zien
aankomen waar het heen zou gaan?
Had ik geweten wat ‘de goede kant’ zou zijn geweest?
Ik vraag het me steeds meer af.
Achteraf kun je de wereld zwart wit bekijken.
Maar als je ergens midden in zit,
Zijn het juist de nuances die je kunnen verwarren.
Dat het leven ingewikkeld kan zijn,
Dat je niet precies weet welke kant het op gaat
als je ergens midden in zit,
Of welke kant jij zelf op moet gaan,
Ja, ik denk dat dat van alle tijden is.
Die vragen, waar we nu over nadenken,
het zouden de vragen van
de leerlingen van jezus kunnen zijn geweest,
Ook toen was de situatie verre van eenvoudig.
Er werden veel machtspelletjes gespeeld,
Leiders probeerden mensen te beïnvloeden, uit te lokken,
Volksopstanden, Politiek en religie liepen
door elkaar heen.
En in al dat rumoer
probeert Jezus iets te
zeggen, over vertrouwen,
Iets over het volgen van de juiste stem.
En hij doet dat aan de hand van
het beeld van een herder.
Nou is dat een wat verouderd beeld.
Tegenwoordig is bijna niemand meer herder.
Maar toen wel.
Heel veel mensen waren herder,
en de meesten begonnen er vroeg mee.
Beetje vergelijkbaar
met de supermarktbijbaantjes van nu.
In de supermarkt,
Als je je werk goed wilt doen,
Dan moet je je producten kennen.
Nou, dat geldt ook voor een herder,
In dat geval zijn de producten natuurlijk je schapen.
En een goede herder
Kent zijn schapen allemaal, stuk voor stuk.
En de schapen kennen de herder.
Of althans, zegt jezus, vooral zijn stem.
Want zijn stem begeleidt hen,
Door de dag heen, weer terug naar de stal,
Een goede herder,
dit gaat wat verder dan de supermarktbaan,
Is bereid om zijn leven te geven.
Mocht er een wolf komen,
dan nog zal een goede herder er bij blijven.
En zijn schapen niet in de steek laten.
Veel van de beeldtaal die jezus gebruikt
Kun je in psalm 23 terugvinden.
Er wordt gesproken over een vijand,
En over onveilige wegen,
Door een donker dal.
Een plek vol schaduwen.
Ziekte. Eenzaamheid.
Een plek waar je kunt verdwalen
Een plek waar je dood kunt gaan.
Laatst las ik een toespraak van Martin luther King terug.
Op 3 april 1968,
op de dag voordat hij vermoord zou worden,
Sprak hij deze woorden:
‘Het maakt niet meer uit wat er gebeurt.
Sommigen beginnen te praten
over bedreigingen
– wat er met me zou kunnen gebeuren
Net als ieder ander zou ik graag
een lang leven willen hebben,
maar ik maak me nergens zorgen over.
Ik ben voor geen mens bang.
Mijn ogen hebben de glorie
van de komst van de Heer gezien.
Einde citaat.
King’s woorden hebben veel weg van psalm 23,
Ze ademen dezelfde sfeer van overgave,
van niet bang zijn.
Misschien juist wel vanwege
deze overgave worden zijn woorden tot meer.
Verwordt zijn weerloosheid tot kracht.
En zijn getuigenis zelf tot een stem,
Een leidende stem,
Een stem die doet denken aan die van een herder.
Martin Luther King werd vermoord,
Maar ik geloof dat die stem,
de stem die doet denken aan die van de herder,
uiteindelijk niet kan worden omgebracht.
Ik ben de goede herder, zei Jezus.
Ook Jezus werd vermoord,
Maar soms hoor ik zijn stem terug.
Herken ik de klank in woorden van anderen,
zoals in de woorden van Martin luther king.
Of echoot daarvan iets na in de daden van mensen
die blijven wanneer het moeilijk wordt.
Ook daar waar de dood is.
Ik geloof dat
hoeveel vijanden er ook nog komen
in welke donkere dalen
en in welke vorm dan ook
dat die stem altijd zal klinken.
En uiteindelijk ook sterker zal zijn.
Die stem doet geen pijn
En laat je niet in de steek.
Die stem gaat niet over lijken,
Maar geeft zijn leven als het nodig is.
Je kunt hem herkennen,
Daar waar woorden van liefde klinken.
Als je die stem volgt, loop je naar het licht toe,
naar een toekomst waarin weerloosheid
kracht is.
En ik geloof dat in dat volgen
ook elke kleinste liefdevolle
of levensvolle daad van onszélf,
ook wanneer deze geen verschil lijkt uit te maken,
ook wanneer deze geen succes lijkt te hebben,
een levende getuigenis kan zijn.
Amen