25 december 2011, Kerst
Ik werd op jonge leeftijd zwanger.
Veels te jong eigenlijk.
Ik was zelf nog een kind.
Ik wist nog niet eens echt wat het was,
Het leven, liefde,
samenwonen met iemand.
Ik hoorde de buurt wel praten, roddelen.
Soms was ik er rustig onder,
maar bij vlagen voelde ik ook wel paniek.
Paniek over wat er van mij zou worden en van dit kind.
Ik was niet de vader van het kind.
Dat wist ik zeker.
Maar ja, wat moest ik?
Ik bleef uiteindelijk.
Ik hoorde de buurt wel praten, roddelen.
Soms was ik er rustig onder,
maar bij vlagen voelde ik paniek.
Paniek over wat er van mij, van ons zou worden.
Ze zijn op weg. Maria en Jozef.
130 km moeten ze afleggen, van Nazaret hun woonplaats naar Betlehem, de plek waar Jozef vandaan komt.
Een verplichte volkstelling op laste van de keizer dwingt hen tot deze reis, al die kilometers door het door de romeinen bezette land, allemaal
in hoogzwangere staat.
In Betlehem kunnen ze geen plek vinden voor de overnachting.
Ze worden geweigerd, alles is al vol.
Uren lopen ze door de straten.
Daar, midden in die situatie,
vol instabiliteit,
ontdaan van alle zekerheid,
in een uithoek,
op een achteraf plek,
in een stal
daar wordt Jezus geboren.
De eersten die het nieuws horen, goed nieuws,
over vrede, over een koning, over verandering,
zijn de herders.
De herders zijn de eersten die het horen, terwijl ze in de samenleving van toen
als de laatsten,
als de laagsten golden.
Een groep aan de rand,
bivakerend buiten de stad.
Niet geaccepteerd als
volwaardige getuigen in het rechtssysteem van toen.
Een groep mensen waarvan weinig werd verwacht.
Zoals er ook vandaag mensen zijn die leven aan de rand
Op de rand
of bivakerend
in de nacht.
Maar in het verhaal van God met mensen,
horen de herders als eerste het goede nieuws.
En hoewel ze misschien maar half begrijpen wat hen overkomt, en wat dan dat goede nieuws
inhoudt, gaan ze op weg.
Op zoek naar die nieuwe koning.
De herders vinden Maria en Jozef en het kind.
op de plaats die de engel had aangegeven.
Met kerst vieren we dat God dáár gebeurt.
De engel had de herders níet gezegd:
Je zult weliswaar een kind vinden,
maar kijk daar een beetje doorheen wil je?
De engel had niet gezegd:
Het onderkomen is armoedig en het kind ligt in een voederbak voor beesten, maar let daar maar niet op.
De engel had gezegd: dít, dit alles, is nu juist het teken
dat God in het spel is.
Zodra de herders het kind zien,
rollen de woorden over hun lippen.
Ze vertellen aan een stuk door aan Maria en Jozef:
Over de nacht, en het plotselinge licht,
een engel, een heleboel engelen,
en alles wat aan hen, aan hén,
was geopenbaard.
En dat ze allemaal
hadden gevoeld, we moeten gaan,
we moeten zoeken,
en dat ze nog niet half begrepen wat
het goede nieuws zou kunnen gaan inhouden,
maar dat ze er nu zijn. Hier.
En zo,
zo worden binnen één nacht de herders
van figuren aan de rand tot
hoofdrolspelers in het kerstverhaal.
Binnen één nacht krijgen zij de plek die hen toebehoort.
De plek die hen toebehoort in het licht
van het verhaal van een God die tussen mensen wil zijn,
kwetsbaar als een kind.
In dat licht verbrokkelt de schijn van de wereld.
De wetten die gelden in de wereld
Blijken er uiteindelijk niet toe te doen.
Want het kind is als een spiegel.
Niets wat het daglicht niet kan verdragen
kan verborgen worden gehouden.
en alles wat van waarde is komt dáár aan het licht.
Geen enkel leven is in dit licht mislukt of zinloos,
Hoe uw leven precies is gegaan,
dat weet ik natuurlijk niet.
Ik weet niet welke reis u heeft afgelegd,
welke keuzes u heeft moeten maken,
langs welke wegen u bent gegaan,
welke uithoeken u heeft gezien,
tot aan de plek waar u nu bent,
hier, vandaag,
midden in dit kerstverhaal.
Zijn uw dromen uitgekomen?
Kunt u zelf nog iets van het kind zien dat u vroeger was
als u in de spiegel kijkt?
Welke plaats heeft u uzelf toebedeeld
in het leven?
Soms is het onze vrees voor het oordeel van anderen, van de wereld om ons heen,
maar soms is het ook onze eigen stem die ons in het donker houdt.
Alle twijfels die we hebben,
en de gevoelens van zinloosheid.
Soms blijven we er soms rustig onder,
maar bij vlagen voelen we ook paniek:
Wat is er van mij terecht gekomen,
Wat gaat er nog van mij terechtkomen?
Gaat mijn leven lukken?
Met kerst vieren we dat God in de wereld komt
midden in de levens
van maria en jozef en de herders,
levens die volgens het oordeel van de wereld verre van perfect
waren.
Maar het is niet dat hun schijnbaar mislukte levens ongedaan werden gemaakt op het moment dat God in hun midden kwam.
Het is door Gods licht dat je beter ziet wat hun levens al wáren:
Namelijk oneindig waardevol.
En dat de wereld, dat de anderen, ja, dat het oordeel van onze eigen stem ongelijk hebben.
Niet de crisis, de economie, de instituten, de willekeur van de macht heerst,
Maar het kind en de kracht van kwetsbaarheid.
Niet dat wat we ophouden naar de buitenwereld telt,
maar dat wat we al zijn.
Laten we vandaag vieren we dat dat licht schijnt, ook over ons eigen leven.
Amen
