15 november 2015
Gemeente van Jezus Christus,
De hele week speelde het verhaal over koningin Ester door mijn hoofd.
Op woensdag had ik een idee waarover de preek moest gaan,
maar na vrijdagnacht wist ik het niet meer.
De aanslagen in frankrijk grepen me ontzettend aan.
Kon ik nog wel preken
over dat oude verhaal van lang geleden,
waren er niet veel belangrijkere zaken om het over te hebben?
Terwijl ik daar gisteren achter mijn computer over
nadacht kwam ik er achter dat er
in dit verhaal veel dingen zitten die ook voor nu belangrijk zijn.
En die wil ik met u delen.
De machtige perzische koning Ahasveros
had een rijk dat zich uitstrekte van india tot nubie, het tegenwoordige soedan.
En hij had een vrouw. Een prachtige vrouw, Vashti
Tijdens een feest met veel drank,
in het verhaal staat: er was 1 regel bij het drinken en dat was ‘geen beperking’,
tijdens dat feest geeft hij via dienaren
zijn vrouw het bevel om haar schoonheid te komen tonen aan zijn gasten.
Zeer waarschijnlijk ging dit ’tonen’ gepaard met niet al te veel kleren.
De koning verheugt zich er op, maar Vashti weigert.
De koning is woedend! Zijn raadsheren geven hem het advies Vashti te verbannen uit het koninkrijk, omdat ‘anders alle vrouwen ongehoorzaam worden’.
Zo gezegd zo gedaan, en er wordt een nieuwe vrouw gezocht.
De tweede vrouw wordt Ester.
Maar Ester is joods. Dit verzwijgt zij aan het hof, want de joden zijn niet geliefd in het rijk, en al zeker niet bij Haman,
de belangrijkste opperbevelhebber van de koning.
Haman ergert zich dood aan de joden, die verspreid over het rijk wonen en hun eigen rituelen en gewoontes in ere houden.
En hij ergert zich nog het meest aan Mordechai,
de oom van Ester die
ook voor de koning werkt.
Want Mordechai weigert voor Haman te buigen, zoals de voorschriften waren
en dat was Haman niet gewend.
Wanneer Haman op het punt staat om met grootschalige acties alle joden
om te brengen, openbaart Ester haar joodse identiteit
en Haman’s plan aan de koning.
Door zo voor haar joodse achtergrond te staan neemt ze een groot risico.
Voor hetzelfde geld zou de koning voor Haman kiezen.
Had hij niet al eerder een vrouw verbannen?
Gelukkig gebeurt dat niet.
De koning veroordeelt Haman. De detail zal ik u hier besparen.
Ester en Vashti.
Ze hebben iets met elkaar gemeen.
En dat is dat ze allebei niet buigen voor iets waarvoor ze niet kunnen buigen.
Dat ze beiden voor iets gaan staan wat ze belangrijk vinden.
Vashti weigert zich tentoon te stellen.
We weten haar motieven niet.
Maar haar weigering is een simpel en terecht nee.
Als je niet wilt, wil je niet.
En ester, Ester gaat staan voor wie ze is. Voor haar afkomst, haar achtergrond.
Dat wat ze niet wil verzwijgen of verloochenen.
Dat wat belangrijk voor haar is.
Zoals haar oom niet buigt, zo buigt zij niet voor het mogelijke gevaar van haar
openbaring aan de koning.
Niet buigen voor iets betekent niet
dat je hooghartig bent of expres ongehoorzaam,
zoals de raadsheren van de koning Vashti wegzetten als een ‘lastige vrouw’,
het betekent ook niet dat je arrogant bent, zoals Haman Mordechai gaat haten.
Het betekent dat wat er gebeurt
raakt aan iets waardoor er niets meer te buigen valt.
Je kunt en je wilt niet buigen.
Iets binnenin zegt je: nee, dit is belangrijk voor mij. En hier ga ik niet in mee.
Dat zijn de momenten waarop je blijft staan. Rechtop,
simpelweg omdat je niet kúnt buigen.
Misschien herken je dat gevoel, dat er naarmate je ouder wordt,
dingen komen waarvan je duidelijker kunt voelen,
nee, dit wil ik niet. Of dit wil ik niet meer.
Zoals koningin Vashti.
Of dat er dingen zijn, zoals bij koningin Ester,
die raken aan de kern van je zijn,
aan de kern van waar je voor staat.
Aan de kern van iets misschien zelfs waarvoor je bereid bent te sterven.
Vandaag wil ik benadrukken dat er momenten
zullen komen in het leven,
in uw leven, dat het belangrijk is om
te gaan staan voor dat wat belangrijk is.
Of dat nu in je persoonlijke leven is,
voor dat wat raakt aan wie je bent,
dat er altijd een mogelijkheid is om aan te geven dit kan en dit wil ik niet.
Maar ook breder, nu
met de wanklanken en de gruwel van de terreur
nog in ons geheugen,
zullen er momenten komen dat er van ons gevraagd wordt om te blijven staan.
Om te blijven staan en niet te buigen.
Deze standvastigheid kan vele vormen aannemen.
Blijven staan en niet buigen heeft voor mij niets te maken
met ‘We’re going to smoke them’, zoals u misschien een
uitspraak uit 2001 nog kunt herinneren.
Blijven staan heeft te maken met de onnoemelijk zware
taak om te blijven zoeken in onszelf naar dat wat
de nacht overstijgt.
Op zaterdagochtend ging het n.a.v. de terreurdaden los op facebook.
Veel reacties van mensen die hun mening over de
gebeurtenissen op het wereldwijde net gooiden.
Een daarvan luidde:
domme mensen weren zich met wapens
verstandige mensen weren zich met woorden
wijze mensen ontwapenen met liefde.
Daarom wil ik niet te lang preken vandaag,
er zijn belangrijker dingen die we moeten doen.
We moeten het brood delen en de wijn.
Om onszelf er aan te herinneren dat
we een keuze hebben hoe we het leven leven
en hoe we het leven vieren.
Het brood en de wijn zullen we met elkaar delen
en dat mogen we doen,
tot in de eeuwigheid,
dat we blijven delen in open ruimtes en in de verdrukking,
hier in de kerk en buiten waar het leven is en waar
onze liefde nodig is.
Totdat we er bij neervallen zullen we met elkaar blijven delen
om aan te geven dat we blijven liefhebben,
blijven lopen naar het licht,
om aan te geven waar we voor staan:
dat er genade is, dat er genoeg is voor iedereen.
Dat liefde het laatste woord heeft.
Amen.
