25 oktober 2015
Gemeente van Jezus Christus,
Wat als je zou dromen?
Wat als je in een droom zou dromen dat er tegen je werd gezegd:
Vraag wat je wilt, en dat zal je gegeven worden.
Klinkt als een sprookje of niet?
Wat zou je vragen?
Je mag alles vragen.
Alles.
Alles is veel.
Alles is bijna té veel.
Dan moet je heel goed nadenken wat je vraagt.
Wat zou je vragen?
Zou je vragen om gezondheid?
Dat je gezond blijft tot aan je sterfbed?
Of zou je vragen om zekerheid? Bijvoorbeeld financieel?
Dat je je daar in ieder geval geen zorgen om hoeft te maken?
Of zou je vragen dat je uberhaupt nooit meer zorgen hebt?
Op een nacht verschijnt die vraag aan de jonge koning Salomo.
Salomo is net begonnen met regeren.
En in een nacht verschijnt God aan hem en vraagt hem:
wat wil je?
Vraag het en ik zal het je geven.
En dan, dan vraagt Salomo niet om rijkdom, niet om roem,
niet om een lang leven,
maar om een opmerkzame geest.
Zo hebben de vertalers van de nieuwe bijbelvertaling waar we daarnet
uit lazen het vertaald.
In de oude hebreeuwse oorspronkelijke taal staat er iets anders,
iets wat je ook zou kunnen vertalen met: een luisterend hart.
Salomo vraagt om een luisterend hart.
Wat is een luisterend hart?
Als je eerlijk bent is het leven vaak ingewikkeld.
Soms lijkt iets zus of zo in elkaar te zitten, maar blijkt het anders te zijn.
Het lijkt soms alsof twee mensen of twee partijen het over iets hebben,
de hoogte van een schutting, het niet uitgenodigd zijn op een verjaardag,
het bedrag dat betaald is voor een auto,
maar dan gaat het niet daarom.
Het lijkt een zakelijk geschil.
Iets over een ding, maar daarachter zit een groter verhaal.
Een langer verhaal.
Toen Salomo vroeg om een luisterend hart schonk hij zichzelf
die eigenschap: te kunnen luisteren,
door de woorden heen naar wat er eigenlijk aan de hand is.
En dat is nog niet zo gemakkelijk.
Het is moeilijk om dingen helder te zien.
Omdat mensen dat ook niet zo snel láten zien.
Niet snel laten zien wat er eigenlijk in hun hart speelt,
aan pijn, aan boosheid, aan verdriet.
Soms is dat terecht.
Soms moet je dingen beschermen, omdat het niet veilig zou zijn
om te delen.
Ook kunnen wij voor onszelf een mysterie zijn.
En kom je er pas later achter:
oh, was dat het wat ik nodig had.
Of, was dat het waarom ik zo boos was.
Soms is het enige dat we wensen, iemand die
zonder oordelen kijkt naar ons,
luistert naar ons,
en ons helpt om contact te maken met onszelf
en met de ander.
Iemand met een luisterend hart.
Terug naar het moment van de wens.
Wat zou u wensen?
Er zijn wensen, die halen je uit het normale leven.
Heel rijk worden bijvoorbeeld.
Of beroemd worden,
of heel gezond.
Het maakt je in een keer een soort super mens,
extra veel geld, extra veel aanzien, extra lang leven.
Salomo wilde dit niet.
Hij wilde niet uit de werkelijkheid gezet worden,
naar een soort superleven, maar juist nog dichter in de werkelijkheid komen.
Hij vraagt eigenlijk of God hem goed in de werkelijkheid wil zetten.
Zo goed mogelijk kan luisteren naar hoe het leven echt in elkaar zit,
zodat hij wat er gebeurt met mensen zo goed en zo diep mogelijk
kon doorgronden.
Zo dicht mogelijk op het gewone leven.
Ik heb het de afgelopen dagen al wel meer verteld in
vergaderingen en elders maar ik had op een zondag
twee weken geleden een ontmoeting met de kerksite plussers,
de zestien jaar en ouder jongeren in het BIOS gebouw.
En ik vroeg hen of ze hun ideale dag wilden opschrijven.
Wat zouden ze doen?
Met wie? Alles mochten ze bedenken, geen grens.
Ik dacht: the sky is the limit, dus die komen met verhalen
over vliegen naar bali en zwemmen met haaien en
weet ik veel wat.
Toen we de dagen aan elkaar voorlazen was ik ontroerd door hun verhalen.
Stuk voor stuk hadden ze dingen opgeschreven die heel
‘gewoon’ waren.
Ontbijten met boterhammen en een kopje earl grey thee.
Een bad nemen met een bruisbal.
Een wandeling maken met de honden.
Kunnen werken.
Een ijsje bij Nelis.
Toen ik thuiskwam ’s avonds vertelde ik dit aan mijn vriend en
die zei: komt helemaal goed met die kinderen.
En zo is het ook.
Het gewone leven is niet alledaags.
Het leven is bijzonder.
Dat te kunnen ervaren is wijsheid.
Met een luisterend hart kon Salomo een koning zijn
die het leven, zoals dat is, kon doorgronden.
Die achter de woorden kon luisteren naar wat er echt speelde.
Die daarom inzag wie de echte moeder was.
Het echte leven is vaak pijnlijk, en ingewikkeld.
Dat we daarom soms dingen proberen te vermijden,
is meer dan begrijpelijk.
Het is pijnlijk te weten wie de echte moeder is,
het is het einde van de weliswaar
Toch is het uiteindelijk bevrijdend voor elke partij
wanneer dat wat er echt speelt aan het licht komt.
Pas dan kunnen verhalen gedeeld worden,
pas dan kunnen tranen gelaten worden.
Pas dan verdwijnt boosheid.
Pas dan kan de rouw beginnen.
En de heling.
Het verhaal over de jonge koning Salomo
klonk als een sprookje over een wens diep in de nacht
maar eigenlijk is het een vraag
die gaat over de diepste drijfveren van ons hart.
De wens:
vraag maar, ik zal het je geven.
Komt hier op neer:
Wat heb jij, wat heeft u nodig?
Als lid van deze kerk?
Als gast in deze dienst?
Als mens, die straks weer naar buiten gaat,
dat gewone, bijzondere leven in.
Amen
