19 mei 2013
Evangelielezing: Johannes 20:19-23
Wij hebben alle grote feesten weer gevierd, maar wat is er nu veranderd dankzij Kerst, Pasen, Hemelvaart en het feest van de Geest, Pinksteren? Ziet U dat niet? Merkt U dat dan niet, dat wij anders met elkaar leven dan in andere delen van de wereld? Dat van Europa vrede en zorg voor medemensen uitgaat, zijn dat niet de vruchten van de boodschap van de Heer en Zijn Geest? DAT is de specifieke inbreng van het christendom. Dat is geen reden om ons op de borst te kloppen, want ook christenen hebben gedurende vele eeuwen met vallen en opstaan moeten leren hoe men in vrede met elkaar samen kan leven. Zo lang ligt DE eeuw van het geweld nog niet achter ons; en wie weet wat er nog vóór ons ligt. Maar dat wij weten dat het anders kan en anders moet, dat hebben wij alleen te danken aan de God van Israël, aan wat Zijn Zoon ons heeft voorgeleefd en aan wat Zijn Geest in ons midden tot stand heeft gebracht. Steeds weer, op elk van de grote feesten, hebben wij bezongen hoe Hij een diep ingrijpende verandering in ons leven teweeg brengt en hoe wij daarmee ons voordeel kunnen doen, hoe wij, in Zijn Geest levend, de wereld ten goede kunnen veranderen.
Jezus begint daar meteen weer over wanneer Hij zijn discipelen ontmoet na Zijn opstanding. Sta op tot een nieuw leven en wees een en al vrede. Mijn vrede geef ik jullie. Doe er wat mee! tot heil van medemensen, tot heil van heel Gods wereld. Ga met het geloof aan de slag, doe er wat goeds mee, want er is op zoveel plaatsen een geweldige behoefte aan vrede.
Vrede is broodnodig waar mensen op elkaar zijn uitgekeken en elkaar het leven zuur maken.
Daar kan bruggen naar elkaar slaan, daar kan anders met elkaar omgaan veel goeds teweeg brengen. Niet wachten tot de ander het initiatief neemt, maar zelf een opening, zelf contact zoeken. Vroeger lukte dat. Dan moet dat nu toch ook kunnen? De liefde is toch niet totaal uitgedoofd en kan toch weer opvlammen? Dat zou jullie beide zo goed doen. Ga er voor!
Vrede is hoog nodig waar geweld het laatste woord lijkt te hebben. En als Jezus IETS verafschuwt, dan is het wel geweld. Waar men in Gods Geest, de geest van de Levende, leeft, is voor wapens geen ruimte, maar pacifisme geboden. Zonder vrede krijgen mensen recht doen, het goede leven en barmhartig zijn immers geen kans. Elkaar recht in de ogen durven kijken, ook vijanden als medemensen zien, waar leer je dat anders dan rond Jezus? Geen jihad als uiting van geloof, maar vrede, zelfbeheersing, naastenliefde. Dat is andere koek. Die geborgenheid in plaats van dreiging en geweld wil Jezus met ons en met velen delen. Delen, opdat vrede stichten geen loze kreet blijft, maar een werkwoord dat iets geweldigs teweeg brengt, het schijnbaar onmogelijke toch mogelijk maakt.
Vrede kan niet tot stand komen waar men niet verder komt dan oude koeien uit de sloot halen. Het verleden kan een vat vol mooie herinneringen zijn. Maar het verleden koesteren kan ook een bron van blijvende onvrede zijn, indien men elkaar op grond van het gezamenlijke verleden verwijten blijft maken. Vrede stichten is de levenskunst verstaan te kunnen vergeven, oog te hebben voor de positieve kanten van die ander. Niemand is alleen maar slecht, negatief, hard, vul maar in. Elk mens heeft ook verrassende kanten. Ontdek die! Heb oog voor de goede eigenschappen van de ander en heb de moed te vergeven wat niet goed liep. Clementie alstublieft, want wie vergeving diep heeft ervaren, maakt echt niet een tweede keer dezelfde stomme fout. Berouw blijft een voorwaarde voor vergeving die effect sorteert, tot verbetering, tot vrede leidt. Zonder de ander te vergeven kan het niet tot verzoening, tot een Godsvrede, tot een gezamenlijke toekomst komen.
‘Ik wens jullie vrede’, omdat een leven zonder vrede geen leven is. Vrede vind je alleen bij God, die ons zogenaamde zachte deugden schenkt als voorwaarden voor een goed leven. Niet zoiets leegs en doms als heldendom of martelaarschap, maar iets vruchtbaars: vrede en liefde. Geen gebral, geen loze kreten, geen dominant gedrag, maar een alleszins vruchtbare dialoog.
Als je geen vrede ervaart in de buurt van je medemensen, als je geen vrede ervaart rond God, ben je te beklagen, mis je iets wezenlijks in je leven: geborgenheid. Vrede missen in je leven, in onvrede leven, leidt slechts tot een gevoel van leegte en gebrek. Onvrede knaagt zo aan je, onvrede doet zo’n pijn. Alleen in vrede kan een mens optimaal leven en sterven. Zonder vrede is het bestaan onmenselijk hard en leeg. Lijden aan het leven, dat houdt toch geen mens vol? Wij zoeken toch geborgenheid, goedheid, liefde en vrede? Zonder dat alles doet het leven pijn, wordt het bestaan alleen maar troosteloos, verdrietig.
Jezus geeft ons op het feest van de Geest dus HET centrale element van het leven, vrede, dat wat wij het meest nodig hebben om aan de onrust in ons bestaan een einde te maken. Laten wij daarom eens ophouden om voortdurend over de crisis te spreken, want die maken we daardoor alleen maar groter en nog ellendiger. Laten we daarentegen kijken hoe wij in onze omgeving en liefst op grotere schaal vrede teweeg kunnen brengen. Dat kunnen we! God heeft ons daartoe de nodige gaven, talenten, gegeven. Gods Geest geeft ons de nodige inspiratie en wijsheid om creatief in het leven te staan, creatief aan een beter samen-leven te werken.
Pinksteren is dus niet alleen maar twee dagen feest, maar een geweldig, aanstekelijk gebeuren dat langer dan twee dagen moet duren. Pinksteren is een duurzame opdracht voor het leven: in Gods Geest iets goeds, iets moois te maken van dat Godsgeschenk dat leven heet. Levend in de Geest van God vrede, geborgenheid verspreiden en ervaren. Wat een weldaad! Wat een geschenk! Amen.
