24 december 2008
Door een geheimzinnige kracht, als door een magneet, zijn wij naar de kerk toegetrokken. Wanneer men het feest van Uw geboorte viert, MOETEN we hier zijn, anders is het voor ons geen Kerst geweest. Hoewel wij echt niet elke dag met U bezig zijn, hebben wij iets met U, iets dat we niet kunnen uitleggen, maar ons wel diep raakt. En daarom zijn we hier, rond de kribbe, samen met de herders.
Goede God, wij zijn op zoek. Wij zijn al zo LANG op zoek, op zoek naar geluk, naar harmonie, naar vrede. Ten diepste zijn wij op zoek naar U. Daarom MOETEN wij vannacht die aloude liederen zingen, dat aloude verhaal horen. Daarom komen wij in deze Kerstnacht samen rondom het Christuskind, de enige die iets zichtbaar heeft gemaakt van U.
Laat ons rond dit kind vinden wat we zoeken. Maak dat er een diepe vreugde over ons komt, nu wij hier Zijn licht mogen zien opgaan.
Dank U wel dat U ons via dit kind laat weten dat U er voor ons wilt zijn, dat U van ons houdt.
Maak dat wij verdwaalde Godzoekers nooit meer vergeten dat U in ons midden bent gekomen om onze honger naar U te stillen, vrede in ons hart te brengen.
Neem ons bij de hand, leid ons net als de herders naar de kribbe en laat ons straks vol van U, getroost door Uw goedheid naar huis gaan, om feest te vieren vanwege DIT kind, het geheim van ons leven.
Maak dat wij Hem, net als de herders en de wijzen, liefhebben en vasthouden als DE bron van ons leven, dicht bij U leven, alle dagen van ons leven. Amen
Ons kyrië-gebed sluiten wij af door na de woorden ‘Voor al deze medemensen bidden wij’ het ‘Kyrie eleison’:
Heel Uw leven lang zoekt U mensen op naar wie niemand omkijkt, hebt U oog voor wie niets hebben, het van U verwachten. Om hen te troosten bent U naar ons toe gekomen.
Zoek deze mensen op, in Zimbabwe, in Roemenië en in Weesp. Ontferm U over hen.
Heel Uw leven lang keek U met Gods ogen naar medemensen, vol liefde, en zag U wat niemand zag. Geef ons zulke ogen.
Meteen vanaf het prille begin was iedereen welkom bij U, ongeacht rang of stand. Schenk ons zo’n open hart, diezelfde openheid. Laat ons openstaan voor wie onze aandacht nodig hebben, opdat Kerst een wezenlijke ontmoeting, van hart tot hart zal zijn.
Ontferm U over kinderen die niet beschikken over wat wezenlijk is om het leven als goed te kunnen ervaren. Kinderen die opgroeien zonder liefde, zonder aandacht.
Heer, U weet wat het betekent geen vader te hebben. Hoeveel pijn dat doet: te jong alleen in het leven staan, zonder dat steuntje in de rug, zonder dat voorbeeld, zonder die hechte band. Wees met allen die zonder vader door het leven moeten gaan. U kent hun gemis.
Vanuit een kindonvriendelijke wereld roepen wij Uw hulp in voor zo zoveel kinderen.
Ontferm U over mensen die dichtbij dieren leven, omdat niemand anders hun liefde schenkt dan dat ene dier, dat zoveel voor hen betekent.
Ontferm U over mensen die deze dagen een diepe leegte ervaren. Er is zoveel gebeurd.
Troost deze mensen.
Wees met wie weten dat dit hun laatste Kerstfeest is temidden van hen die zoveel voor hen betekenen. Dat vreugde en dankbaarheid hun hart vervult.
Voor al deze medemensen bidden wij: Kyrie eleison.
Laat ons bidden:
Zo meteen luisteren wij weer naar dat aloude verhaal, voor de zoveelste keer, omdat het ons raakt, omdat we niet buiten die goede boodschap van U kunnen.
God, open ons hart voor Uw woorden van vreugde en vrede.
Raak ons aan met Uw Geest, zodat wij ons helemaal richten op U, net als de herders openstaan voor U.
Laat ook ons overkomen wat de wijzen overkwam: dat wij vol blijdschap U vinden, maar vooral dat wij door U gevonden worden, rond de kribbe.
U die ons nabij komt in dit Kind, laat ons, als wij tastend zoeken naar antwoorden, U als antwoord vinden, ervaren dat wij in tijd en eeuwigheid geborgen zijn bij U.
Laat ons alles van Jezus Christus verwachten, onze Heiland, die ons beter troosten kan dan wie dan ook, de bron van ons leven, voor wie wij U diep danken.
Maak dat wij in de ogen van het kind zien hoe U naar mensen kijkt en zo van dit merkwaardige kind leren met Uw ogen naar uw wereld te kijken, vol ontferming, mededogen, bewogenheid, zodat mensen aan ons zien hoeveel U van ons houdt, dat U met ons wilt zijn, tot in de eeuwigheid, zo waar Uw naam is Immanuël – God met ons. Amen.
Wij zijn op zoek. Sinds 200 jaar zijn wij al op zoek, op zoek naar een kick, op zoek naar een bijzondere ervaring. We zoeken het steeds verder, want het moet vooral bijzonder zijn. Maar VINDEN we ook wat we zoeken? Ondanks het enorme aanbod van de consumptiemaatschappij, vinden we die topervaring maar zelden. Ondanks verre reizen en hoewel we van alles hebben, houden we een gevoel van onbehagen. We missen iets, al weten we niet precies wat. Dat onvoldane gevoel, dat er iets ontbreekt, dat gevoel van ‘is dat nou alles?’ heeft ons tot zoekers maakt.
Elke maand verschijnen er allerlei glossy bladen over bijzondere ervaringen. De ultieme belevenis ervaar je alleen via ons in dat geheimzinnige Verre Oosten. Ontdek het goede leven, op het platteland; nee niet in Drente, maar in Toscane. Op t.v. zien we menig zonnig droomhuis de revue passeren. Wij zijn op zoek, in allerlei richtingen. Op zoek naar wat we vandaag de dag spiritualiteit noemen, een bijzondere ervaring.
Hoewel we aan alle kanten in de watten gelegd en bewaakt worden, zijn we op zoek naar veiligheid en geborgenheid. Op zoek naar geborgenheid komen we toch weer bij de kribbe uit, hoewel we niet meer zo heel veel hebben met de kerk; daar zijn we te individualistisch voor geworden: we hebben niets meer met verenigingen en clubjes. Op zoek naar geborgenheid zoeken wij ter compensatie voor dat gevoel van onbehagen en leegte een spiritueel hoogtepunt. Spiritualiteit is een markt met glossy bladen die happiness suggereren, een markt vol gevoelens die het geluk zeggen te brengen. Maar getuige veel websites vol zoekers naar het grote geluk zijn veel mensen niet zo happy. Het geluk ligt niet onder handbereik voor een steeds groter aantal singles. Alles is te koop, maar geluk niet; en toch jagen we happiness na. Op zoek naar die ene bijzondere ervaring zoeken we wat af op sexueel en spiritueel terrein. Blijkbaar zijn we toch niet zo gelukkig, ondanks de welvaart, ondanks de verzorgingsstaat. Een hebbedingetje schenkt slechts een moment van geluk, maar wij zoeken duurzaam geluk. Daarom zijn we op zoek naar een spiritueel hoogtepunt, op zoek naar meer dan het gewone, op zoek naar de echte Kerstsfeer.
We hebben weer van alles gekocht voor de decembermaand. Ons omgeven met luxe geeft ons een goed gevoel, een gevoel van eigenwaarde, een gevoel van zekerheid. Maar geeft van alles hebben ook waar wij in wezen naar op zoek zijn: dat gevoel van geborgenheid, totale harmonie? Veiligheid lijkt te koop in een flat met videobewaking, maar is dat geborgenheid? Geborgenheid is niet te koop; dat goede gevoel moet je geschonken worden. Hoewel we dat weten, zijn wij er voortdurend naar op zoek: rusteloze, gestresste, gehaaste in plaats van lekker ontspannen, onthaaste zoekers, op zoek naar het goede gevoel. Of is ook dat goede gevoel het net niet?
Wij zijn op zoek naar het grote geluk. Maar ten diepste zijn wij op zoek naar troost en geborgenheid. Ten diepste zijn wij op zoek naar die ene, uiteindelijke zekerheid: God. Daarom komen wij, Godzoekers, na lang zoeken toch weer bij de kerk uit. Voor die duurzame ervaring van diep geluk komen we toch weer naar die oude kerk. Wat vinden we daar? Wat niet maar heel even, maar blijvend voldoening schenkt. Wat niets ter wereld ons kan geven, behalve dat ene weerloze kind. Alleen die geborgenheid bij Christus schenkt ons iets van blijvende waarde, een goed gevoel dat NIET na enige tijd verdwijnt. Dat goede gevoel ervaren we vooral met Kerst, rond de kribbe, waar engelen zingen en wij met hen mee mogen zingen. Samen zingen schenkt geborgenheid. Daarom zoeken we het met Kerst bij de enige die ons kan troosten: God.
Alleen rond de kribbe en rond het kruis vinden wij een spiritueel hoogtepunt dat NIET vervluchtigt, omdat God op een totaal andere manier een hoogtepunt bereikt dan wij: door voor diepgang te gaan. God zoekt het niet op eenzame grote hoogten, maar in de diepten van het bestaan. Diepgang is vooral te vinden bij arme drommels, zoals de herders en Jozef en Maria. De hemel op aarde is vooral te vinden bij arme medemensen. DIE maken een blijvende indruk op je. Daarom kiest God voor liefde, voor aandacht, voor tijd voor mensen nemen om een goed gesprek te hebben, dat je niet snel vergeet. Het kind in de kribbe kiest voor intense aandacht, voor onthaasten, voor een wonderbare spijziging: voor een voedselbank die geschenken geeft, niet voor een bank die alleen maar neemt en vervolgens omvalt. Jezus kiest voor zijn mensen, opdat wij in navolging van Hem medemensen de aandacht schenken die zij zo nodig hebben. Met name met arme drommels beleeft Jezus een spiritueel hoogtepunt, een leven lang.
Juist dankzij die confrontatie met arme mensen weten we wat de diepste bedoeling van Kerst is: Christus navolgen tot in de dieptepunten van het leven, omdat Kerst alleen diep existentieel een hoogtepunt is. Waar mensen als goede herders aandacht schenken aan medemensen, DAAR vinden we Christus. Niet ver weg, maar dichtbij, bij mensen naar wie niemand omkijkt. De zorginstellingen zitten er vol mee. Door mensen op te zoeken vindt je voldoening en ervaar je de vrede van Kerst.
Christus begint zijn proces van mentaliteitsverandering bij ogenschijnlijk gewone mensen, zoals de mentaliteitsverandering van de herders begint bij een schijnbaar gewoon kind. Het Christuskind daagt ons uit om net als Hij medemensen op te zoeken die ONS nodig hebben en die WIJ nodig hebben. Ga op zoek, ga op bezoek, zoek ze op, dat is de boodschap die het Kerstkind ons meegeeft.
Lang voordat wij naar God op zoek gaan, heeft Hij ons al opgezocht: door ons met Kerst tegemoet te komen. Door naar ons toe te komen maakt Hij het ons gemakkelijker om Hem te vinden. Doordat HIJ ons opzoekt hoeven WIJ niet langer te zoeken, maar mogen wij ervaren dat HIJ de leegte van ons onvoldane gevoel vult. Hier ben ik, voor jou. Wat doe je met me? Sta je net zo voor Mij open als de herders? Dan vind je bij Mij de geborgenheid, die je al zo lang zoekt. Die geborgenheid mag je delen met anderen. Geborgenheid, als duurzame ervaring, want bij Christus ben je geborgen tot in eeuwigheid. Amen.
In tegenstelling tot wat er op de liturgie staat is er maar één collecte: voor kinderen die op UW hulp zijn aangewezen (nooit twee collectes in de Kerstnacht; zei Piet van Gilst mij).
Heer, wij danken U dat U ons opzoekt, dat U afstanden overbrugt, belemmeringen wegneemt en ons diep raakt. Wij danken U dat geen diepte U te diep is om met ons het hoogtepunt te ervaren van die mens die door U gevonden is, zich geborgen mag weten, tot in eeuwigheid.
Wij danken U dat U onze goede herder wilt zijn,
dat U onze onrust wegneemt,
ons opvangt in onze angst,
onze tranen droogt.
Dat U het licht bent in onze duisternis, ons troost.
Wees met hen voor wie de Kerstdagen heel lang duren, omdat er niemand op bezoek komt. Al zo lang komt er niemand… Te veel mensen zitten alleen in een zorginstelling. En dan denken wij dat het goed geregeld is… We moesten eens weten.
Doe ons beseffen dat een mens meer nodig heeft dan brood en pillen, dat aandacht zoveel meer doet.
Heer, trek U het lot aan van al deze mensen; het zijn er zo veel. Heer, wij bidden U. ‘Luister Heer, ontferm U over ons’.
Wees met wie uitgerekend met Kerst die ene zozeer missen, die schrijnende pijn voelen die nooit
overgaat. U weet wat dat met een mens doet, dat je nooit meer over die ene kunt praten, dat je niet je verdriet moet laten merken, want anders komen ze niet meer bij je.
Heer, trek U het lot aan van al deze mensen; het zijn er zo veel. Heer, wij bidden U. ‘Luister Heer, ontferm U over ons’.
Wees met wie eenzaam in de kou sterven, omdat de drank geen troost bood in het troosteloze Rusland.
Wees met al die miljoenen mensen die van een gaarkeuken moeten eten in het zogenaamd welvarende Amerika, al die mensen voor wie the rich and famous geen oog hebben, al die mensen die de bush zijn ingestuurd.
Heer, trek U het lot aan van al deze mensen; het zijn er zo veel. Heer, wij bidden U. ‘Luister Heer, ontferm U over ons’.
Ontferm U over kinderen die heen en weer geslingerd worden in hun leven: nu eens bij vader, dan weer bij moeder, nergens thuis. Breng rust, breng structuur aan in hun onzekere bestaan. Laat er aandacht voor hen zijn. Laat het tot een goed gesprek, van hart tot hart komen.
Wees met wie medemensen vreugde bezorgen, mensen Uw goedheid tonen, een glimlach te voorschijn weten te toveren op een gezicht dat getekend is door ziekte.
Maak van ons herders, die geborgenheid schenken en zo warmte en geborgenheid ervaren.
Wat wij alleen aan U kunnen toevertrouwen fluisteren wij U in in ons stil gebed.
Wij danken U dat U ons leerde bidden: Onze Vader.
