17 mei 2015
Lieve mensen,
In de kerk gaat het bijna nooit over seks.
En dat is vreemd, want heel veel mensen doen het.
Wel gaat het vaak over de liefde,
ja de liefde, dat ie zo mooi is.
Maar over seks, nee, die krijgt daar zelden een plaats bij in.
Terwijl de bijbel toch een aardig portie daarvan in zich heeft.
Maar, dat moet wel gezegd: vaak is het nogal eenzijdig.
De man komt en neemt de vrouw.
Of er is zelfs sprake van verkrachting.
Wat ik niet onder seks vindt vallen overigens.
En ook het nieuwe testament,
behalve misschien wat adviezen van paulus, is wat karig.
Het enige boek in de bijbel dat werkelijk zinnenprikkelend is, is Hooglied.
Het zijn liefdesliederen, waarschijnlijk oorspronkelijk bedoeld
om bij bruiloftsfeesten te zingen.
Maar ook uit Hooglied wordt er niet zo veel gelezen.
En áls er uit gelezen wordt, dan is de uitleg vaak allegorisch,
en daarmee bedoel ik dat het als een vergelijking wordt uitgelegd.
Dan worden de man en de vrouw in het lied
als symbolen van het volk Israël en God opgevat,
of als symbolen van Christus en de kerk.
Die allegorische uitleg mag er zijn,
maar ik wil vandaag ook stilstaan bij de letterlijkheid van de tekst.
En dat is een hele mooie, erotische tekst over de lichamelijke liefde.
U zult van mij geen moraliserende preek krijgen over seksualiteit.
Seks is, mits tussen mensen
die daar volledig bewust en met toestemming in gaan,
een wezenlijke uiting van ons menszijn.
Zo geven we vorm aan onze liefde,
en aan onze lust.
Maar ook de tekst zelf geeft geen aanleiding tot moralisering.
Het is een vrijelijk lyriek over de aantrekkingskracht van de begeerde partner.
Zijn armen als staven goud.
Zijn buik als een schijf van ivoor.
Zijn lippen als lelies die druipen van vloeiende mirre.
Het zijn ontzettende mooie beelden en
vandaag wil ik niet voorbij aan deze letterlijkheid
want het hoort bij ons leven.
Wij zijn een lichaam.
We verlangen, begeren en beminnen.
Dat is niet altijd leuk,
wat wij verlangen hoeft ons niet altijd terug te verlangen,
en soms is het ronduit verwarrend al die gevoelens.
Maar het is ook heerlijk en fijn,
en iets om van te genieten.
Wat kan het mooi zijn om naar iemand te verlangen!
Ik wil er hier vandaag ruimte voor maken,
omdat ik het eerlijk gezegd wel eens mis in de kerk.
We zitten soms zo in ons hoofd dat we het lichaam vergeten.
En dat is zonde.
Waarom heeft het lichaam zo weinig plek?
Het gaat altijd met ons mee.
En het doet altijd mee.
Ook nu we hier zitten. We kunnen ons moe voelen, of ziek, of juist heel energiek.
Vinden we het eng?
Zijn we misschien bang voor wat er allemaal in ons leeft?
Met het lichaam kun je uiting geven aan je gevoel,
en omgekeerd, lichamelijke actie (zoals dansen of vrijen) kan weer allerlei
gevoel teweegbrengen.
Ik zou zelfs willen zeggen dat lichamelijkheid een uiting kan zijn van spiritualiteit.
Wij zijn daar in onze traditie vrij karig mee,
maar kijk maar naar andere tradities, waarbij lichamelijke rituelen als knielen, buigen, meeklappen of meedansen hun plek hebben.
Wat we wel hebben is de doop,
het water raakt het lichaam.
Een hand zegent het hoofd.
En vandaag dat van Yoek,
zoontje van Josine en Niek,
die ook jaren geleden elkaar tegenkwamen,
verliefd werden,
(en elkaar bezongen?)
Laten we nog even terug naar dat Hooglied gaan.
Naar het eind toe volgen we de verliefde vrouw.
Ze beschrijft haar lief in een tuin tussen de lelies,
en ze zingt: ik ben van mijn lief en mijn lief is van mij.
Zo kan dat voelen als je verliefd bent.
Je gaat helemaal in elkaar op, je vloeit in elkaar over.
Maar, ik weet niet of het helemaal waar is,
dat een ander van jou kan zijn en jij van een ander.
Je kunt nog zo veel van iemand houden,
nog zoveel naar iemand verlangen,
nog zo veel iemand beminnen,
je zult iemand nooit ‘hebben’.
De ander zal altijd voor een deel een geheim blijven,
een eigen iemand.
Dat is moeilijk soms,
liefde en verlangen kunnen niet worden gedwongen,
maar ook mooi.
Josine en Niek,
jullie komen hier vandaag om Yoek te dopen.
Yoek is jullie kind, ontstaan vanuit jullie,
maar ook al weer helemaal zichzelf.
Een geheim op zichzelf,
een eigen mens,
een kind van God.
Het is soms moeilijk om de eigenheid van iemand anders te respecteren.
Soms hou je zo veel van iemand,
dat zoals in dat liedje van Annie M.G. Schmidt:
“ik zou je het liefste in een doosje willen doen”.
Beschermen en bewaren.
Maar van zo’n doosje wordt niemand gelukkig.
Misschien is dat wel voor ouders de moeilijkste opdracht,
iets wat zo eigen, een kind, is zichzelf te laten worden.
Om het vrij te laten, de wereld en zichzelf te ontdekken.
Een weg te laten vinden.
En aan te moedigen om te genieten
van alles wat het leven aan liefde, passie, genegenheid, warmte, en seksualiteit te bieden heeft.
Als we toch eens zo met een ander
en met onszelf om zouden mogen gaan.
Geniet!
Amen
