26 februari 2012
Gemeente van Jezus Christus,
Het is 1 december 1955,
wanneer Rosa Parks,
een 42 jarige afro-amerikaanse vrouw
de bus neemt,
in haar woonplaats Montgomery, Alabama,
na een lange dag werken.
1955.
Het zijn woelige jaren in Amerika.
Verandering hangt in de lucht.
En de busrit die Rosa neemt zal tekenend blijken voor de situatie.
Die bus kende toen nog gescheiden zitvakken.
Vooraan een aantal stoelen gereserveerd voor ‘whites only’,
alleen voor blanken dus.
Daarachter in het midden een ‘coloured-section’,
een gedeelte waar gekleurde mensen zoals Rosa moesten plaatsnemen.
Zo ging zij daar zitten die 1e december
en de bus reed verder.
Terwijl de route vorderde,
werd het drukker en drukker in de bus.
totdat alle plaatsen bezet waren.
Toen stopte de bus bij een halte.
Er stapten drie blanke mannen in die niet konden
gaan zitten,
omdat alle ‘whites only’ stoelen waren bezet.
De buschauffeur kwam uit zijn stoel en sommeerde
een aantal kleurlingen op te staan
en hun zitplaats
af te staan aan de blanke passagiers.
Een aantal mensen gaven gehoor.
Maar Rosa bleef zitten:
“ik voelde een beslistheid als een deken
over mijn hele lichaam komen”,
zou ze later zeggen.
Zo koos Rosa Parks die dag
tegen alle regels in voor verandering.
O zeker, ze werd gearresteerd,
maar zij zelf als persoon
als mens was vrijer dan ooit.
En haar verhaal werd doorverteld,
en groeide uit tot
een van de belangrijkste symbolen
van de strijd van de burgerrechtenbeweging
om gelijkheid van alle rassen.
Het verhaal van Rosa Parks groeide uit
tot een symbool van verandering, van ‘change’.
Misschien begint vrijheid wel
bij de ontdekking dat het anders kan.
Maar voor die ontdekkingstocht is kracht nodig.
Kracht die je vervult met de moed tot verandering.
Want verandering gaat niet vanzelf.
Vandaag is het de eerste zondag in de veertigdagen tijd.
Of ook wel lijdenstijd genoemd.
Vaak wordt deze tijd geïnterpreteerd als een tijd
waarin je moet afzien om te begrijpen waar het over gaat.
We lezen toch immers verhalen over woestijnen en vasten en lijden?
Zoals bijvoorbeeld in die tekst van Jesaja van vanochtend.
Waarin de mensen roepen tot God:
Dia 1 (jes 58, vers 3) Ziet u niet dat wij vasten? En merkt u niet op dat wij ons onthouden?
Dia weg
Maar in diezelfde tekst laat de schrijver God daarna zeggen:
Zou dat nou het vasten zijn dat ik verkies?
In de vraag voel je al het antwoord.
Er volgt een alternatieve, betere invulling (j 58vers 6):
Dia 2
Is dit niet het vasten dat ik verkies:
Misdadige ketenen losmaken,
De banden van het juk ontbinden
De verdrukten bevrijden
En ieder juk breken?
Dia weg
Ieder juk breken en ketenen losmaken.
Dat klinkt toch heel anders dan afzien,
jezelf een juk ópleggen.
Maar hoe moeten we
dan deze veertig dagen gebruiken?
Jezus gebruikte ze om in de woestijn door te brengen.
Daar ging hij zelf op ontdekkingstocht.
En kwam er weer uit met goed nieuws:
Dia 3
De tijd is aangebroken, het koninkrijk van God is nabij. Kom tot inkeer en hecht geloof aan dit goede nieuws.
Dia weg
Dat het veertig dagen zijn,
die ook wij aanhouden op weg naar Pasen,
is daarom natuurlijk een mooi bijbels getal.
Laten we die dagen dan ook gebruiken, nu,
om meer dan ooit op zoek te gaan
naar dat goede nieuws waarover in de bijbel wordt gesproken.
Zou dat goede nieuws ook met vrijheid te maken hebben?
Met het breken van ieder juk, met het losmaken van ketenen?
Misschien zijn deze veertig dagen wel zo bedoeld:
als een tijd om te ontdekken
wat ons geketend of gevangen houdt.
Zo kun je best versoberen, vasten, onthaasten
of tot verstilling komen.
Maar niet om zo veel mogelijk af te zien, of om jezelf te straffen,
Of om af te zien om dat afzien zelf.
Maar om je klaar te maken voor de vrijheid
die voor het grijpen ligt.
Die ontdekkingstocht zult u zelf moeten doen,
Die kan niemand anders voor u doen, helaas.
Of misschien wel Goddank.
Want wellicht komt die vrijheid je ook wel tegemoet
op het moment dat je daarvoor openstaat,
zoals bij Rosa Parks haar beslistheid om te kiezen
voor een vrij leven
over haar kwam als een deken over haar lichaam.
Geïnspireerd door de burgerrechtenbeweging
en gedreven door zijn eigen persoonlijke leven
schreef Sam Cooke in 1963 een lied:
a change is gonna come.
Een verandering is op komst.
Ter afsluiting. Laat het ons inspireren aan het begin van deze veertig dagen.
We gaan er nu naar luisteren.
I was born by the river
In a little tent
And just like the river
I’ve been running ever since
It’s been a long, long time coming
But I know a change is gonna come
Oh, yes it will
It’s been too hard living
But I’m afraid to die
I don’t know what’s up there
Beyond the sky
It’s been a long, long time coming
But I know a change is gonna come
Oh yes it will
I go to the movies
And I go downtown
Somebody keeps telling me
“Don’t hang around”
It’s been a long, a long time coming
But I know a change is gonna come
Oh yes it will
Then I go to my brother
And I say “Brother help me please”
But he winds up knocking me
Back down on my knees
Oh, there were times I thought
I wouldn’t last for long
But now I think I’m able
able to carry on
It’s been a long, long time coming
But I know a change is gonna come
Oh Yes it will
Ik ben geboren bij de rivier
In een kleine tent
En net zoals die rivier
Ben ik door het leven gestroomd
Het heeft lang, heel lang geduurd
Maar ik weet nu: er komt verandering aan
Het leven is te hard geweest,
Maar ik ben ook bang om te sterven
Ik weet niet wat daar is
Achter de wolken
Het heeft lang, heel lang geduurd
Maar ik weet nu: er komt verandering aan
Ik ga naar de film
En naar alle uitgaansgelegenheden
En iemand zegt steeds:
Hang toch niet zo rond
Het heeft lang, heel lang geduurd
Maar ik weet nu: er komt verandering aan
Dus ik ga naar mijn naaste
En zeg: Help me alsjeblieft
Maar op de een of andere manier
Helpt hij me alleen nog maar verder in het stof.
O, er waren tijden dat ik dacht:
Ik kan niet meer
Maar nu denk ik dat ik het aankan
Om verder te gaan
Het heeft lang, heel lang geduurd
Maar ik weet nu: er komt verandering aan